Giáo án Hóa học Lớp 10 - Tiết 19: Luyện tập "Bảng tuần hoàn, sự biến đổi tuần hoàn cấu hình electron nguyên tử và tính chất các nguyên tố hóa học"

Ngày soạn: ..../ / 
T19: 	LUYỆN TẬP: BẲNG TUẦN HOÀN, SỰ BIẾN ĐỔI TUẦN HOÀN CẤU HÌNH ELECTRON NGUYÊN TỬ VÀ TÍNH CHẤT CÁC NGUYÊN TỐ HÓA HỌC (TIẾT 1)	
A MỤC TIÊU:
1.Kiến thức: Củng cố kiến thức về:
- Bảng tuần hoàn
- Sự biến đổi tuần hoàn cấu hình electron nguyên tử 
- Sự biến đổi tuần hoàn tính chất (Tính kim loại, phi kim, độ âm điện, bán kính nguyên tử) của nguyên tố và tính axit, bazơ của hợp chất
- Định luật tuần hoàn
2.Kĩ năng: Hệ thống hoá kiến thức
3.Thái độ: Tích cực, chủ động 
4. Định hướng năng lực cần hình thành
- Năng lực hợp tác
- Năng lực sử dụng ngôn ngữ hóa học.
- Năng lực vận dụng kiến thức vào cuộc sống.
- Năng lực làm việc độc lập.
- Năng lực tính toán hóa học.
B. CHUẨN BỊ
1.Phương pháp: dạy học hợp đồng
2.Thiết bị:
GV: Bản hợp đồng
HS: Học bài 
C. TIẾN TRÌNH BÀI HỌC:
1. Ổn định lớp:
Lớp
Ngày dạy
Tiết/ngày
Sĩ số
HS vắng
Có phép
Không phép
10A2
10A4
10A5
10A6
2. Kiểm tra bài cũ:
3. Bài mới:
Hoạt động 1 (3 phút)	I. Hoạt động Khởi động 
Mục tiêu: Tạo hứng thú và kích thích sự tò mò của học sinh vào chủ đề học tập. Học sinh tiếp nhận kiến thức chủ động, tích cực ,hiệu quả.
Hoạt động của GV 
Hoạt động của HS
Chuyển giao nhiệm vụ học tập 
C và các e cùng nhau tìm hiểu về BTH các NTHH và định luật tuần hoàn. Như vậy, chúng ta thấy BTH rất qtrong. Hôm nay, c và các em cùng nhau ôn tập lại kiến thức
* Thực hiện nhiệm vụ học tập 
+ Tiến hành giải quyết các nhiệm vụ 
Lắng nghe ,bị kích thích và tái hiện kiến thức trong đầu
* Báo cáo kết quả và thảo luận
HS cử đại diện báo cáo sản phẩm ,kết quả thực hiện nhiệm vụ, Hs khác cùng tham gia thảo luận:
Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập
 Nhận xét về kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập của HS Thông qua mức độ hoàn thành yêu cầu nhiệm vụ học tập ;phân tích ,nhận xét ,đánh giá kết quả thực hiện và những ý kiến thảo luận của HS rồi chốt kiến thức
Hoạt động 2 : ( 35 Phút): Hoạt động hình thành kiến thức
Củng cố kiến thức về:
- Bảng tuần hoàn
- Sự biến đổi tuần hoàn cấu hình electron nguyên tử 
- Sự biến đổi tuần hoàn tính chất (Tính kim loại, phi kim, độ âm điện, bán kính nguyên tử) của nguyên tố và tính axit, bazơ của hợp chất
- Định luật tuần hoàn
Hoạt động của GV 
Hoạt động của HS
* Chuyển giao nhiệm vụ học tập
-Giới thiệu hợp đồng: 
HĐ có 5 nhiệm vụ (3 nhiệm vụ bắt buộc và 2 nhiệm vụ tự chọn). 
- Phát bản hợp đồng
- Phát phiếu học tập
- Nêu các yêu cầu về nhiệm vụ trong hợp đồng học tập.
-Theo dõi và trao đổi thêm khi thật cần thiết. 
- Trong quá trình theo dõi và tương tác, GV có thể nghiệm thu từng phần mà HS đã hoàn thành.
- GV lưu ý : HS chọn 1 trong 2 nhiệm vụ tự chọn 
* Báo cáo kết quả và thảo luận
Thanh lí hợp đồng
-Yêu cầu HS trình bày sản phẩm theo từng nhiệm vụ (theo thứ tự)
- Mời HS tham gia nhận xét, đánh giá
- Khai thác các sản phẩm để rút ra kiến thức bài học
- Đưa ra đáp án 4 nhiệm vụ bắt buộc.
- Hỏi có bao nhiêu HS hoàn thành 4 NV bắt buộc.
- Mời các nhóm hoàn thành nhiệm vụ tự chọn trình bày.
- Đưa ra đáp án các nhiệm vụ tự chọn.
Nghiên cứu, kí kết hợp đồng
-Lắng nghe, quan sát, suy nghĩ, ghi nhận các nội dung trong HĐ
-Trao đổi với GV và thống nhất nhiệm vụ
* Thực hiện nhiệm vụ học tập
 Thực hiện hợp đồng
- Thực hiện 3 nhiệm vụ bắt buộc trong HĐ.
- HS có thể thực hiện nhiệm vụ nào trước cũng được.
- HS chọn nhiệm vụ tự chọn 
-Trình bày kết quả thực hiện nhiệm vụ.
-Ghi nhận, đối chiếu; phản hồi tích cực, đánh giá nhận xét kết quả của bạn.
- HS đối chiếu đáp án để tự đánh giá (hoặc đổi bài cho bạn đánh giá)
- Đại diện các nhóm trình bày kết quả nhiệm vụ tự chọn.
-HS ghi kết quả vào bản hợp đồng và nộp lại cho GV.
* Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập
- GV tổng kết số lượng HS hoàn thành NV bắt buộc và tự chọn .
4. Củng cố:
* Hoạt động luyện tập, vận dụng, tìm tòi
- Mục tiêu: 
+ Rèn luyện kĩ năng giải bài tập
+ Phát triển năng lực tính toán hóa học
Hoạt động của GV
Hoạt động của HS
* Chuyển giao nhiệm vụ học tập
Yêu cầu HS làm bài tập
1.	Nguyên tố có Z = 19 thuộc chu kì :
A. 3	B. 4	C. 2	D. 5
2.	Các chất trong dãy sau được xếp theo thứ tự tính axit tăng dần :
A. NaOH ; Al(OH)3 ; Mg(OH)2 ; H2SiO3
B. H2SiO3 ; Al(OH)3 ; H3PO4 ; H2SO4 
C. Al(OH)3 ; H2SiO3 ; H3PO4 ; H2SO4
D. H2SiO3 ; Al(OH)3 ; Mg(OH)2 ; H2SO4
3.	Dãy kim loại xếp theo chiều tính kim loại tăng dần :
A. Mg, Ca, Al, K, Rb	
B. Al, Mg, Ca, K, Rb
C. Ca, Mg, Al, Rb, K	
D. Al, Mg, Ca, Rb, K
4.	Hợp chất khí với hiđro của nguyên tố M là MH3. Công thức oxit cao nhất của M là
A. M2O	B. M2O3	
C. M2O5	D. MO3
5. 	Nguyên tử A có cấu hình electron : 1s22s22p63s23p3
Ion A3- có cấu hình electron là
A. 1s22s22p63s23p64s2	
B. 1s22s22p63s23p6 
C. 1s22s22p63s23p5	
D. 1s22s22p63s23p1
6.	A, B là 2 nguyên tố thuộc cùng nhóm A và ở 2 chu kì kế tiếp trong bảng tuần hoàn. Số đơn vị điện tích hạt nhân của A và B chênh lệch nhau là :
A. 10	 	B. 8	 	
C. 6	 D. 12	
- Bao quát, quan sát, giúp đỡ học sinh khi gặp khó khăn.
- Gọi 1 học sinh bất kì của nhóm lên báo cáo kết quả
* Thực hiện nhiệm vụ học tập 
+ Tiến hành giải quyết các nhiệm vụ 
+ Chuẩn bị lên báo cáo
* Báo cáo kết quả và thảo luận
HS báo cáo sản phẩm ,kết quả thực hiện nhiệm vụ, Hs khác cùng tham gia thảo luận:
Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập
 Nhận xét về kết quả thực hiện nhiệm vụ học tập của HS Thông qua mức độ hoàn thành yêu cầu nhiệm vụ học tập ;phân tích ,nhận xét ,đánh giá kết quả thực hiện và những ý kiến thảo luận của HS rồi chốt kiến thức
5. Hướng dẫn về nhà:
Làm trước các bài tập 3 ;5 ;8 ;9 sgk
Ngày tháng năm 2018
TỔ TRƯỞNG CM
HỢP ĐỒNG BÀI
 “ LUYỆN TẬP: BẢNG HỆ THỐNG TUẦN HOÀN CÁC NTHH”
Họ và tên học sinh: 
Thời gian : 20 phút
Nhiệm
vụ
Nội dung
Lựa chọn
¸
P
Đáp án
C
D
Tự đánh giá
Ñ
@
i
1
Câu 1: Nêu nguyên tắc sắp xếp các NTHH trong BTH
Bắt buộc
2
Câu 2: Cấu tạo của BTH
Bắt buộc
3
Câu 3: Một ntố có Z =20 .
Xác định vị trí của ntố trong bảng tuần hoàn
Bắt buộc
4
Câu 4: Nguyên tố X có tổng số proton, nơtron, electron là 18, hãy nêu vị trí của X trong bảng tuần hoàn các nguyên tố hoá học và giải thích?
Tự chọn
5
Câu 5: Anion X- có cấu hình electron của phân lớp ngoài cùng là 2p6. Nêu vị trí của X trong bảng tuần hoàn và giải thích?
Tự chọn
Em xin cam kết thực hiện đúng những điều đã ghi trong hợp đồng.
 Xác nhận của GV Học sinh
Ghi chú: 
P	Đã hoàn thành i	Bài làm sai.
<	Tiến triển tốt =	Khó 
Tự đánh giá: J 	Nhiệm vụ rất hay L	Nhiệm vụ chán ngắt K 	Bình thường
@	Bài làm chưa chính xác hoàn toàn với đáp án của giáo viên. 
¸	Thời gian tối đa hoặc thời gian ước tính 
Ñ	Bài làm chính xác với đáp án của giáo viên
PHỤ LỤC: ĐÁP ÁN CÂU HỎI TRONG HỢP ĐỒNG
Câu 1: Nguyên tắc sắp xếp các NTHH trong BTH
Nguyên tắc sắp xếp các ntố trong bth
-tăng dần của đthn
-Hàng: cùng số lớp 
-cột : cùng số e hoá trị
Câu 2: Cấu tạo BTH các NTHH
Ô nguyên tố 
STT ô = SHNT =p =e
c) Chu kì 
- có 7 chu kì :Nhỏ (1 ;2 ;3 ) ; Lớn (4;5;6;7)
-Chu kì : cùng số lớp 
STTchu kì = Số lớp e
d)Nhóm
- Nhóm : cùng số e hoá trị
- STT nhóm = Sô e hoá trị ( Trừ 2cột cuối của VIIIA) 
Nhóm A: ntố s(IA; IIA)
 ntố p(IIIA→VIIIA)
Nhóm B: ntố d và f
Câu 3: -Z =20 Þcó e =20 và ntố chiếm ô thứ 20
-Cấu hình e : 1s22s22p63s23p64s2
Þntố thuộc chu kì 4 vì có 4lớp e
 ntố thuộc nhóm IIA vì có 2 e hóa tri và e cuối cùng được điền vào phân lớp s
Đó là ntố canxi (Ca)
Câu 4: p + e + n = 18; với số p = số e nên 2p + n = 18 Þ p < 9 Þ X thuộc chu kì 2
Với p £ n = 18 - 2p £ 1,33p nên 5,4 £ p £ 6 Þ vậy p = 6 là C (cacbon)
Nguyên tố C có số hiệu 6 nằm ở chu kì 2 nhóm 4A trong bảng tuần hoàn các nguyên tố hoá học.
Câu 5: 
Cấu hình e đầy đủ của Anion X- là 1s22s22p6 Þ X + 1e → X- nên 
Cấu hình e đầy đủ của nguyên tử X là 1s22s22p5 Þ số e hoá trị của X là 7. Vị trí của X trong bảng tuần hoàn là số hiệu nguyên tử = 9; chu kì 2 ; nhóm VIIA.