Bài giảng Sinh học Lớp 10 Sách Cánh Diều - Chủ đề: Chu kì tế bào và phân bào, Bài 17: Giảm phân - Năm học 2022-2023

CHỦ ĐỀ. 
CHU KÌ TẾ BÀO VÀ PHÂN BÀO 
BÀI 17: 
GIẢM PHÂN 
NỘI DUNG 
I. DIỄN BIẾN CỦA GIẢM PHÂN 
II. CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN GIẢM PHÂN 
III. Ý NGHĨA CỦA GIẢM PHÂN 
I. DIỄN BIẾN CỦA GIẢM PHÂN 
- Là hình thức phân chia của các tế bào sinh dục thời kì chín 
- Gồm 2 lần phân bào 
- Xảy ra sau khi trải qua kì trung gian, NST đang ở trạng thái kép 
( Phân bào giảm nhiễm) 
I. DIỄN BIẾN CỦA GIẢM PHÂN 
KÌ SAU I 
KÌ GIỮA I 
KÌ ĐẦU I 
KÌ CUỐI I 
I. DIỄN BIẾN CỦA GIẢM PHÂN 
1. Giảm phân I 
I. DIỄN BIẾN CỦA GIẢM PHÂN 
2. Giảm phân II: 
I. DIỄN BIẾN CỦA GIẢM PHÂN 
- Từ 1 TB (2n) 
GIẢM PHÂN 
4 TB (n) 
3. Kết quả của giảm phân: 
I. DIỄN BIẾN CỦA GIẢM PHÂN 
3. Kết quả của giảm phân: 
- Sau giảm phân, các TB con được biến đổi hình thái tạo thành các giao tử 
+ Ở động vật : 
1 TB sinh tinh (2n) → 4 TB con (n) 
1 TB sinh trứng (2n) → 4 TB con (n ) 
+ Ở thực vật: 
1 TB ( 2n) → 4 TB con (n) 
→ hạt phấn (♂) hoặc túi phôi (♀) 
→ 4 tinh trùng (♂) . 
→ 3 thể cực (không sinh sản) và 1 tế bào trứng (♀) . 
Phát sinh tinh trùng 
Phát sinh trứng 
Tinh bào 
sơ cấp 
Tinh bào 
thứ cấp 
Tinh tử 
Tinh 
trùng 
Noãn sơ 
cấp 
Thể cực 
thứ cấp 1 
Thể cực 
thứ sơ cấp 
Thể cực 
thứ cấp 2 
Noãn 
Rụng 
trứng 
Noãn 
thứ 
cấp 
Noãn 
Thể cực 
thứ cấp 3 
Hợp tử 
Tế bào 
trứng 
Thụ tinh 
GIẢM PHÂN 
Giảm phân I 
Giảm phân II 
Kì trung gian 
Kì đầu I 
Kì giữa I 
Kì sau I 
Kì cuối I 
Kì đầu II 
Kì giữa II 
Kì sau II 
Kì cuối II 
Số lượng, trạng thái NST 
Số chromatid 
Số tâm động 
GIẢM PHÂN 
Giảm phân I 
Giảm phân II 
Kì trung gian 
Kì đầu I 
Kì giữa I 
Kì sau I 
Kì cuối I 
Kì đầu II 
Kì giữa II 
Kì sau II 
Kì cuối II 
Số lượng, trạng thái NST 
Số chromatid 
Số tâm động 
2n 
Kép 
4n 
2n 
2n 
Kép 
4n 
2n 
2n 
Kép 
4n 
2n 
2n 
Kép 
4n 
2n 
n 
Kép 
2n 
n 
n 
Kép 
2n 
n 
n 
Kép 
2n 
n 
2n 
Đơn 
0 
2n 
n 
Đơn 
0 
n 
II. CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN GIẢM PHÂN 
Quá trình giảm phân chịu ảnh hưởng của những yếu tố sau : 
Yếu tố di truyền 
- Môi trường bên ngoài : 
- Các hormone sinh dục. 
N hiều loài cây chỉ có thể ra hoa khi gặp điều kiện thời tiết, chế độ chiếu sáng thích hợp. . . 
Ví dụ, để cho vật nuôi sinh sản theo ý muốn, người ta có thể tiêm hormone sinh dục kích thích quá trình sinh sản cho vật nuôi . 
- Tuổi tác . 
VD : Phụ nữ khi sinh con ở độ tuổi càng lớn tỉ lệ con mắc bệnh Down càng cao 
II. CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN GIẢM PHÂN 
Tuổi mẹ 
Tỉ lệ % trẻ sơ sinh mắc bệnh 
20 – 24 
25 – 29 
30 – 34 
35 – 39 
Trên 40 
0,02 – 0,04 
0,04 – 0,08 
0,11 – 0,13 
0,33 – 0,42 
0,80 – 1,88 
Sự tương quan giữa tuổi người mẹ và tỉ lệ trẻ bị Down 
Thắp đèn cho vườn thanh long 
Tiêm hormone kích thích sinh sản ở cá 
II. CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN GIẢM PHÂN 
Từ những hiểu biết về các yếu tố ảnh hưởng đến giảm phân, có thể ứng dụng như thế nào trong thực tiễn? 
Tiêm huyết thanh ngựa chửa cho trâu, bò 
III. Ý NGHĨA CỦA GIẢM PHÂN 
Nhờ giảm phân, giao tử được tạo thành mang bộ NST đơn bội (n), thông qua thụ tinh mà bộ NST (2n) của loài được khôi phục 
III. Ý NGHĨA CỦA GIẢM PHÂN 
- Do có sự trao đổi đoạn giữa các NST ở kì đầu của giảm phân I 
→ Giảm phân kết hợp với thụ tinh và nguyên phân là cơ chế đảm bảo việc duy trì bộ NST đặc trưng và ổn định cho loài . 
 tạo nhiều loại giao tử 
 là cơ sở tạo ra các BDTH ở đời con 
 Là nguồn nguyên liệu cung cấp cho chọn giống và tiến hóa 
CỦNG CỐ