Bài giảng Đại lý lớp 10 - Bài 12: Sự phân bố khí áp. Một số loại gió chính

 Bài 12: Sự phân bố khí áp. Một số loại gió chínhTrình bày: Nhóm 1 Tổ 3 Lê Nguyễn Xuân ThanhNguyễn Trần Minh AnhNguyễn Văn Thành HậuNgô Hoàng LâmNội dung bài họcPhân bố các đai khí áptrên Trái Đất2. Nguyên nhân thay đổi của khí ápI. Sự phân bố khí ápII. Một số loại gió chínhGió Tây ôn đới2. Gió Mậu dịch3. Gió mùa4. Gió địa phươngI. Sự phân bố khí ápKhí áp là sức nén của không khí xuống bề mặt Trái Đất.Khí áp là gì? Khí áp thấp (L) Khí áp cao (H)Có 2 dạng khí ápDựa vào hình bên hoặc hình 12.1 (sgk trang 77), hãy cho biết trên Trái Đất có những đai khí áp và những đới gió nào?1. Phân bố các đai khí áp trên Trái ĐấtTrên Trái Đất có 7 đai khí áp: đai áp thấp xích đạo, hai đai áp cao chí tuyến, hai đai áp thấp ôn đới và hai đai áp cao cực.- Các đới gió trên Trái Đất: gió mậu dịch (Tín phong), gió Tây ôn đới, gió Đông cực.Dựa vào hình trên, em hãy cho biết các đai khí áp có phân bố liên tục không? Tại sao?Các đai khí áp không liên tục mà bị chia cắt thành các khu khí áp riêng biệt.Nguyên nhân chủ yếu là do sự phân bố xen kẽ giữa lục địa và đại dương.Khí áp thay đổi do những nguyên nhân nào? Độ caoNhiệt độĐộ ẩm2. Nguyên nhân thay đổi khí áp :Nguyên nhân làm khí áp thay đổiTheo độ caoCàng lên cao,khí áp càng giảmTheo nhiệt độ - Nhiệt độ tăng -> khí áp giảm, - Nhiệt độ giảmkhí áp tăngTheo độ ẩm- Độ ẩm tăng -> khí áp giảm Độ ẩm giảm ->khí áp tăngKhái niệm- Gió là sự di chuyển của các khối khí, từ nơi có khí áp cao xuống nơi có khí áp thấp.II. Một số loại gió chínhThảo luận nhómNhóm 1Nhóm 2Tìm hiểu về gió Tây ôn Đớ iTìm hiểu về gió Mậu dịchNội dung tìm hiểu: Phạm vi hoạt động Thời gian hoạt động Hướng gió thổi Tính chất của gió- Phạm vi hoạt động: 30 – 600 ở mỗi bán cầu (từ áp cao cận nhiệt về hạ áp ôn đới).- Thời gian: Gần như quanh năm.- Hướng: Tây là chủ yếu (Tây Nam ở Bắc bán cầu, Tây Bắc ở Nam bán cầu).- Nguyên nhân: chênh lệch khí áp giữa áp cao chí tuyến và áp thấp ôn đới.- Tính chất: ẩm, mang nhiều mưa.1. Gió Tây ôn đớiThảo luận nhómNhóm 1Nhóm 2Tìm hiểu về gió Mùa đông (tháng 1)Tìm hiểu về gió Mùa hạ (tháng 7)Yêu cầu: Hãy đọc tên và giải thích sự hình thành các trung tâm khí áp- Phạm vi hoạt động: 300 về xích đạo.- Thời gian: Quanh năm.- Hướng: Đông là chủ yếu (Đông Bắc ở Bắc bán cầu, Đông Nam ở Nam bán cầu).- Nguyên nhân: chênh lệch khí áp giữa áp cao chí tuyến và áp thấp xích đạo.- Tính chất: khô, ít mưa.2. Gió Mậu dịchThảo luận nhómNhóm 1Nhóm 2Tìm hiểu về gió fơnTìm hiểu về gió biển, gió đấtNội dung tìm hiểu:Sự hình thành và hoạt động của gió biển, gió đất Tính chất của gió fơn ở hai sườn núi khác nhau như thế nàoII – MỘT SỐ LỌAI GIÓ CHÍNH2. Gió mùaDựa vào nội dung sgk, hãy cho biết : gió mùa là gì ? Khái niệm:Là lọai gió thổi theo mùa, hướng gió ở hai mùa có chiều ngược lại nhau. Các khu vực có gió mùa:Quan sát hình 14.1 (trang 53 _sgk), hãy kể tên một số khu vực ở các châu lục có chế độ gió mùa ?Gió mùa thường có ở đới nóng như: Nam Á, Đông Nam Á, ĐôngPhi, Đông Bắc Ôxtraylia và một số nơi thuộc vĩ độ trung bìnhnhư: phía đông Trung Quốc, đông nam LB Nga, đông nam Hoa KìGió thổi từ áp cao Xibia về các hạ áp này theo hướng ĐBTháng 1: mùa đông ở BBC Lục địa Á - Âu nhận được ít nhiệt hình thành cao áp Xibia, ở TBD ấm hơn hình thành áp thấp Alêut. NBC là mùa hạ nên hình thành áp thấp ÔxtrâyliaII – MỘT SỐ LỌAI GIÓ CHÍNH2. Gió mùaQuan sát hình 12.3, hãyđọc tên và giải thích sự hình thành các trung tâm khí áp ?Tháng 7: mùa hạ ở BBC Lục địa Á-Âu bị đốt nóng hình thành áp thấp (Hạ áp Iran) . Thái Bình Dương mát hơn hình thành cao áp Haoai. NBC là mùa đông: hình thành cao áp Ấn Độ Dương, Ôxtrâylia Gió từ cao áp Ấn Độ Dương, Ôxtrâylia về hạ áp Iran theo hướng ĐN, vượt xích đạo đổi hướng TN.II – MỘT SỐ LỌAI GIÓ CHÍNH2. Gió mùaQuan sát hình 12.2,Hãy đọc tên và giải thích sự hình thành các trungtâm khí áp ?-2. Gió mùaII – MỘT SỐ LỌAI GIÓ CHÍNHQua sự phân tích ở trên, hãy cho biết: nguyên nhân chủ yếu hình thành gió mùa là gì ?Chủ yếu là do sự nóng lên hoặc lạnh đi không đều giữalục địa và đại dương theo mùa, từ đó có sự thay đổi củacác vùng khí áp cao và khí áp thấp ở lục địa và đại dương. Giã §«ng B¾cGiã T©y NamII – MỘT SỐ LỌAI GIÓ CHÍNH2. Gió mùaQuan sát lược đồ khí hậu Việt Nam, hãy cho biết:ở Việt Nam có những loại gió mùa nào?Hướng gió và tính chất của những loại gió mùa này?Việt Nam có 2 loại gió mùa là:+ Gió mùa mùa hạ+ Gió mùa mùa đôngGió mùa mùa hạ: thổi hướng Tây Nam, tính chất nóng ẩm và gây mưaGió mùa mùa đông: thổi hướng Đông Bắc, tính chất lạnh và khô.II – MỘT SỐ LỌAI GIÓ CHÍNH3. Gió địa phươnga, Gió biển, gió đấtTrình bày sự hình thành và hoạt động của gió biển,gió đất ? Ban ngày : Gió thổi từ biển vào đất liền. Ban đêm : Gió thổi từ đất liền ra biển.Nguyên nhân : Do sự chênh lệch nhiệt độ giữa đất và nước biển.a, Gió biển, gió đất - Nguồn gốc: Là loại gió khô và nóng hình thành ở sườn khuất gió của các dãy núi cao. - Đặc điểm : Thổi theo sườn núi. - Tính chất : Khô và nóng II – MỘT SỐ LỌAI GIÓ CHÍNH3. Gió địa phươngb, Gió phơnII – MỘT SỐ LỌAI GIÓ CHÍNH3. Gió địa phươngb, Gió phơn Sườn Tây có gió ẩm thổi tới, lên cao -> nhiệt độ giảm (6o /1000 m) -> tạo mây -> gây mưa. Sườn Đông gió đã bị khô sau khi gây mưa, vượt qua đỉnh núi trườn xuống thấp, nhiệt độ không khí tăng. Xuống thấp nhiệt độ không khí khô tăng lên 10o /1000mDựa vào hình vẽ hãy cho biết :tính chất của gió ở hai sườn núi khác nhau như thế nào?II – MỘT SỐ LỌAI GIÓ CHÍNH3. Gió địa phươngb, Gió phơn- Nguồn gốc: là gió mùa Tây Nam ở Vịnh Bengan qua Lào vượt dãy Trường Sơn đến Việt Nam biến tính trở nên khô nóng:Ở Việt Nam, gió phơn hoạtđộng ở khu vực nào?Nguồn gốc và tính chấtcủa gió này khi đếnViệt Nam?- Ở Việt Nam,gió phơn hoạt động chủ yếu ở khu vực Tây Bắc và Bắc Trung Bộ.Khi gió lên cao nhiệt độ không khí giảm bao nhiêu/1000m, khi xuống thấp nhiệt độ không khí tăng bao nhiêu độ/1000m:Lên cao 1000 m nhiệt độ giảm 6°C, khi xuống núi nhiệt độ tăng theo tiêu chuẩn không khí khô là 1000 m tăng 10°C.Chọn các câu hỏi sau đâyĐÁNH GIÁ12345Khí áp tăng khi: A. Nhiệt độ giảm B. Đi lên cao C. Không khí nở ra D. Các ý trên Gió mùa Gió mậu dịch Gió đất, gió biển, gió fơn Gió Tây ôn đớiViệt Nam không có loại gió nào sau đây:	a) Chịu ảnh hưởng của gió.	b) Chịu ảnh hưởng của các dòng biển.	c) Trái Đất có hình khối cầu nên lượng bức xạ Mặt Trời không đều.	d) Sự phân bố xen kẽ nhau giữa lục địa và đại dương.Nguyên nhân chủ yếu làm cho các đai khí áp không liên tục mà bị chia cắt thành các khu áp riêng biệt là do :Nguyên nhân hình thành gió mùa là do:Do địa hìnhSự chênh lệch khí áp giữa áp cao cận chí tuyến và áp thấp xích đạo Sự nóng lên và lạnh đi không đều giữa lục địa và đại dương theo mùa.Các ý trênGió mậu dịch là gió: a) Thổi thường xuyên từ chí tuyến về xích đạo ở 2 nửa cầub) Thổi thường xuyên từ áp cao cận chí tuyến về áp thấp xích đạoc) Mà các thương nhân phương Tây lợi dụng để đi buôn bằng thuyền buồm vì thổi thường xuyên suốt năm d) Tất cả đều đúng