Bài giảng Địa lí 10 - Bài 17 - Thổ nhưỡng quyển. Các nhân tố hình thành thổ nhưỡng

Hãy quan sát các hình ảnh sauTHỔ NHƯỠNG QUYỂN. CÁC NHÂN TỐ HÌNH THÀNH THỔ NHƯỠNGBài 17NỘI DUNG BÀI HỌCTHỔ NHƯỠNG QUYỂN. CÁC NHÂN TỐ HÌNH THÀNH THỔ NHƯỠNG II. CÁC NHÂN TỐ HÌNH THÀNH ĐẤTI. THỔ NHƯỠNGLớp phủ thổ nhưỡngLớp vỏ phong hóaĐá gốcI. THỔ NHƯỠNGQuan sát những hình ảnh sau, em hãy cho biết thổ nhưỡng (đất) là gì?Thổ nhưỡng (đất) là lớp vật chất tơi xốp ở bề mặt các lục địa, được đặc trưng bởi độ phì.Độ phì của đất là gì?Độ phì của đất là khả năng cung cấp nhiệt độ, nước, khí và các chất dinh dưỡng cần thiết cho thực vật sinh trưởng và phát triển.Thổ nhưỡng quyển là gì?Thổ nhưỡng quyển là lớp vỏ chứa vật chất tơi xốp nằm ở bề mặt lục địa.Lớp phủ thổ nhưỡng có vai trò như thế nào đối với hoạt động sản xuất và đời sống của con người?- Lớp phủ thổ nhưỡng là nơi sinh vật (chủ yếu là thực vật) sinh trưởng và phát triển.- Là nơi diễn ra các hoạt động canh tác để tạo ra các sản phẩm nông sản nuôi sống xã hội.II. CÁC NHÂN TỐ HÌNH THÀNH ĐẤTNhiệm vụ: Hãy phân tích ảnh hưởng của các nhân tố đến sự hình thành đấtNHÂN TỐĐá mẹKhí hậuSinh vậtĐịa hìnhThời gianCon người ...... ...... ...... ...... ......Quá trình hình thành đấtĐÁ GỐC – NHÂN TỐ CƠ BẢN CỦA QUÁ TRÌNH HÌNH THÀNH ĐẤT 1. Đá mẹ- Là sản phẩm phong hóa từ đá gốc- Vai trò: cung cấp chất vô cơ, quyết định thành phần khoáng, cơ giới và ảnh hưởng đến tính chất lí, hóa của đất.II. CÁC NHÂN TỐ HÌNH THÀNH ĐẤTII. CÁC NHÂN TỐ HÌNH THÀNH ĐẤT1. Đá mẹ => Mỗi loại đá mẹ khác nhau sẽ tạo ra các loại đất khác nhau Ví dụ: + Đất hình thành từ đá macma axit như granit có màu xám, chua, nhiều cát... + Đất hình thành từ đá macma badơ như đá vôi, đá badan có màu nâu đỏ, giàu dinh dưỡng...Hãy lấy ví dụ về ảnh hưởng của đá mẹ đến đặc điểm của đấtII. CÁC NHÂN TỐ HÌNH THÀNH ĐẤT 2. Khí hậu- Ảnh hưởng trực tiếp đến sự hình thành đất bởi nhiệt - ẩm + Đá gốc → bị phá hủy → đất+ Nhiệt, ẩm ảnh hưởng đến sự hòa tan, rửa trôi, tích tụ vật chất.- Ảnh hưởng gián tiếp qua tác động: khí hậu > sinh vật > đất.CÁC ĐỚI KHÍ HẬU TRÊN TRÁI ĐÂTCác kiểu khí hậu khác nhau ảnh hưởng đến sự phân hóa đất thế nào?CÁC NHÓM ĐẤT CHÍNH TRÊN TRÁI ĐÂT- Ứng với mỗi kiểu khí hậu khác nhau sẽ có các nhóm đất tương ứng.- Đất ở miền khí hậu nhiệt đới thì dày hơn so với đất ở miền khí hậu ôn đới và khí hậu cực. II. CÁC NHÂN TỐ HÌNH THÀNH ĐẤT 3. Sinh vật: - Đóng vai trò chủ đạo trong quá trình hình thành đất :+ Xác sinh vật cung cấp chất hữu cơ cho đất.Vi sinh vật phân hủy xác sinh vật và tổng hợp thành mùn.Vi sinh vậtII. CÁC NHÂN TỐ HÌNH THÀNH ĐẤTĐộng vật sống trong đất làm biến đổi tính chất đấtII. CÁC NHÂN TỐ HÌNH THÀNH ĐẤT4. Địa hìnhII. CÁC NHÂN TỐ HÌNH THÀNH ĐẤTQuan sát hình ảnh, hãy nhận xét sự phân bố các vành đai đất theo độ cao 4. Địa hình:- Vùng núi cao: quá trình hình thành đất chủ yếu do nhiệt độ thấp, quá trình phá hủy đá xảy ra chậm.- Địa hình dốc, làm cho đất dễ bị xói mòn, tầng đất thường mỏng.II. CÁC NHÂN TỐ HÌNH THÀNH ĐẤT 4. Địa hình:- Nơi bằng phẳng: quá trình bồi tụ thường chiếm ưu thế nên tầng đất thường dày và giàu chất dinh dưỡng. - Địa hình ảnh hưởng đến khí hậu, từ đó tạo ra vành đai đất theo độ cao.II. CÁC NHÂN TỐ HÌNH THÀNH ĐẤT 5. Thời gian: - Thời gian biểu thị tuổi của đất (thời gian hình thành dài hay ngắn). - Thời gian hình thành đất gọi là tuổi đất.II. CÁC NHÂN TỐ HÌNH THÀNH ĐẤT 6. Con người:Con người có thể làm cho đất tốt lên hoặc xấu điChaët phaù röøngÑaát bò xoùi moøn, röûa troâiII. CÁC NHÂN TỐ HÌNH THÀNH ĐẤTTác động tích cựcBón phân hữu cơ góp phần làm cho đất tươi tốtTác động tiêu cựcChặt phá rừngĐất bị xói mòn, rửa trôiĐất rừngĐất bị xói mòn, rửa trôi -> đất bạc màuĐất bị hoang hóa do khai thác không hợp líNHÂN TỐĐá mẹKhí hậuSinh vậtĐịa hìnhThời gianCon ngườiQÚA TRÌNH HÌNH THÀNH ĐẤTCung cấp vật chất vô cơQuyết định thành phần, t/chất của đấtẢnh hưởng trực tiếp và gián tiếp Cung cấp chất hữu cơ, tạo mùnLàm thay đổi nhiệt, ẩm, khả năng giữ đấtLàm đất tốt lên hoặc xấu điTuổi đất, tính chất, đặc điểmII. CÁC NHÂN TỐ HÌNH THÀNH ĐẤTCỦNG CỐCâu 1: Cung cấp vật chất hữu cơ cho đất là nhân tố nào?A. Con ngườiC. Đá mẹD. Khí hậu B. Thực vậtCÂU 2: Nhân tố nào sau đây có tác động quyết định tạo nên thành phần vô cơ cho đất?A. Khí hậuC. Địa hìnhD. Đá mẹB. Sinh vâtCÂU 3: Nhân tố nào có tác động quyết định tạo nên thành phần hữu cơ cho đất??A. Đá mẹC. Sinh vậtD. Thời gianB. Khí hậu