Giáo án môn Tin học Lớp 10 - Bài 11: Tệp và quản lí tệp

Trường: 
Tổ: .
Họ và tên giáo viên
 ..
Tên bài dạy
TỆP VÀ QUẢN LÍ TỆP (t1)
Môn học: Tin Học; Lớp: 10
Thời gian thực hiện: 2 tiết
I. MỤC TIÊU
1. Kiến thức:
Hiểu khái niệm tệp và quy tắc đặt tên tệp.
Hiểu khái niệm thư mục, cây thư mục.
2. Kỹ năng:
Nhận dạng được tên tệp, thư mục, đường dẫn.
Đặt được tên tệp, thư mục.
3. Phẩm chất:Nghiêm túc, tập trung, tích cực chủ động.
II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU
Sgk, giáo án.
III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
1. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG (MỞ ĐẦU)
a) Mục tiêu: Tạo tình huống khơi gợi tinh thần cho học sinh
b) Nội dung: Hs dựa vào hiểu biết để trả lời câu hỏi.
c) Sản phẩm: Từ yêu cầuHS vận dụng kiến thức để trả lời câu hỏi GV đưa ra.
d) Tổ chức thực hiện: GV giới thiệu và dẫn dắt vào bài:
Gv: - Đưa một số hình ảnh về quản lý thư viện lên máy chiếu
-Đặt câu hỏi
Hãy qua sát và cho biết thư viện trường học quản lý sách như thế nào?
 Hs: Trả lời
- Mỗi cuốn sách là một tập hợp thông tin có liên quan đến với nhau được đóng thành quyển với một tên.
- Các cốn sách được phân loại và xếp lên các giá theo đúng trình tự Logic
TIN HỌC 10
KHỐI 11	
KHỐI 10
KHỐI 12
TỰ NHIÊN
THƯ VIỆN
TOÁN HỌC 10
XÃ HỘI	
THAM KHẢO
Gv: Đặt câu hỏi
Đới với các tệp và thư mục được hệ điều hành tổ chức lưu trữ và quản lý như thế nào?
=> Để hiểu rõ kiến thức đó chúng ta đi tìm hiểu kiến thức mới sau
2. HÌNH THÀNH KIẾN THỨC MỚI
Hoạt động 1:Tìm hiểu Khái niệm tệp, tên tệp và thư mục.
a) Mục tiêu: + Hiểu khái niệm tệp 
	+ Biết Quy tắt đặt tên tệp.
b) Nội dung: HS quan sát SGK để tìm hiểu nội dung kiến thức theo yêu cầu của GV.
c) Sản phẩm: HS hoàn thành tìm hiểu kiến thức
d) Tổ chức thực hiện:
- Mục đích: + Hiểu khái niệm tệp 
	+ Biết Quy tắt đặt tên tệp.
HOẠT ĐỘNG THẦY VÀ TRÒ
SẢN PHẨM DỰ KIẾN
*‌ ‌Bước‌ ‌1:‌ ‌Chuyển‌ ‌giao‌ ‌nhiệm‌ ‌vụ:‌ ‌
Gv:
-Hãy cho biết tệp được lưu trữở bộ nhớ nào? -Ngoài tên tệp còn có tên gọi nào khác?
Hs: Dựa vào SGK để trả lời
Gv:
Tệp là gì?
Hs: Dựa vào hiểu biết và SGK để trả lời
*‌ ‌Bước‌ ‌2:‌ ‌Thực‌ ‌hiện‌ ‌nhiệm‌ ‌vụ:‌ ‌ ‌
 ‌+‌ ‌HS:‌ ‌Suy‌ ‌nghĩ,‌ ‌tham‌ ‌khảo‌ ‌sgk‌ ‌trả‌ ‌lời‌ ‌câu‌ ‌hỏi‌ ‌
+‌ ‌GV:‌ ‌quan‌ ‌sát‌ ‌và‌ ‌trợ‌ ‌giúp‌ ‌các‌ ‌cặp.‌ ‌ ‌
*‌ ‌Bước‌ ‌3:‌ ‌Báo‌ ‌cáo,‌ ‌thảo‌ ‌luận:‌ ‌ ‌
+‌ ‌HS:‌ ‌Lắng‌ ‌nghe,‌ ‌ghi‌ ‌chú,‌ ‌một‌ ‌HS‌ ‌phát‌ ‌
biểu‌ ‌lại‌ ‌các‌ ‌tính‌ ‌chất.‌ ‌ ‌
+‌ ‌Các‌ ‌nhóm‌ ‌nhận‌ ‌xét,‌ ‌bổ‌ ‌sung‌ ‌cho‌ ‌
nhau.‌ ‌ ‌
*‌ ‌Bước‌ ‌4:‌ ‌Kết‌ ‌luận,‌ ‌nhận‌ ‌định:‌ ‌‌GV‌ ‌
chính‌ ‌xác‌ ‌hóa‌ ‌và‌ ‌gọi‌ ‌1‌ ‌học‌ ‌sinh‌ ‌nhắc‌ ‌lại‌ ‌kiến‌ ‌thức‌ ‌
I.TỆP VÀ THƯ MỤC:
a.Tệp và tên tệp:
 *Khái niệm tệp:
Tệp, còn được gọi là tập tin, là một tập hợp các thông tin ghi trên bộ nhớ ngoài, tạo thành một đơn vịlưu trữ do HĐH quản lý. Mỗi tệp có một tên để truy cập.
Hoạt động 2: Tìm hiểu cách đặt tên tệp
a) Mục tiêu: Nắm đượccách đặt tên tệp
b) Nội dung: HS quan sát SGK để tìm hiểu nội dung kiến thức theo yêu cầu của GV.
c) Sản phẩm: HS hoàn thành tìm hiểu kiến thức
d) Tổ chức thực hiện:
HOẠT ĐỘNG THẦY VÀ TRÒ
SẢN PHẨM DỰ KIẾN
*‌ ‌Bước‌ ‌1:‌ ‌Chuyển‌ ‌giao‌ ‌nhiệm‌ ‌vụ:‌ ‌
Gv: 
-Thông báo cách đặt tên tệp
 Ÿ [Phần mở rộng]
- Ví dụ:
 Baitap.Pas
 Vanban.doc
Gv:
Đối với HĐH Ms Dos, tên tệp đặt theo quy tắc nào?
Hs:Đã Hs nghề THCS, kết hợp SGK để trả lời.
Gv:Đưa ra ví dụ
BT1/5.PAS
THO.DOC
THI.DBF
 QL.XLS
TIN HOC.TXT
BAITAP?DOC.COM
PHANDINHPHUNG.XLS
 BT.T.T
Tập nào đúng với HĐH Ms Dos?
Hs:Vận dụng kiến thức đã học để trả lời.
Gv:Đối với HĐH Windows, tên tệp đặt theo quy tắc nào?
Hs:Dựa vào SGK để trả lời câu hỏi.
Gv:Y/c Hs làm bài tập số 6 SGK
Hs: Vận dụng để trả lời
*‌ ‌Bước‌ ‌2:‌ ‌Thực‌ ‌hiện‌ ‌nhiệm‌ ‌vụ:‌ ‌ ‌
 ‌+‌ ‌HS:‌ ‌Suy‌ ‌nghĩ,‌ ‌tham‌ ‌khảo‌ ‌sgk‌ ‌trả‌ ‌lời‌ ‌câu‌ ‌hỏi‌ ‌
+‌ ‌GV:‌ ‌quan‌ ‌sát‌ ‌và‌ ‌trợ‌ ‌giúp‌ ‌các‌ ‌cặp.‌ ‌ ‌
*‌ ‌Bước‌ ‌3:‌ ‌Báo‌ ‌cáo,‌ ‌thảo‌ ‌luận:‌ ‌ ‌
+‌ ‌HS:‌ ‌Lắng‌ ‌nghe,‌ ‌ghi‌ ‌chú,‌ ‌một‌ ‌HS‌ ‌phát‌ ‌
biểu‌ ‌lại‌ ‌các‌ ‌tính‌ ‌chất.‌ ‌ ‌
+‌ ‌Các‌ ‌nhóm‌ ‌nhận‌ ‌xét,‌ ‌bổ‌ ‌sung‌ ‌cho‌ ‌
nhau.‌ ‌ ‌
*‌ ‌Bước‌ ‌4:‌ ‌Kết‌ ‌luận,‌ ‌nhận‌ ‌định:‌ ‌‌GV‌ ‌
chính‌ ‌xác‌ ‌hóa‌ ‌và‌ ‌gọi‌ ‌1‌ ‌học‌ ‌sinh‌ ‌nhắc‌ ‌lại‌ ‌kiến‌ ‌thức‌ ‌
*Cách đặt tên tệp:
 Ÿ [Phần mở rộng]
FHĐH Ms Dos:
 +Phần tên : có không quá 8 ký tự.
 +Phần mở rộng:có thể có hoặc không, nếu có không quá 3 ký tự.
 +Quy ước:Không chứa ký tự trắng, không chứa một trong các ký tựû sau:\ / : * ? “ <> |
 Ví dụ: Những tệp đúng với Ms Dos
 THO.DOC
 THI.DBF
 QL.XLS
FHĐH Windows của Microsoft:
+Phần tên chính:Không quá 255 ký tự
+Phần mở rộng: Không nhất thiết phải có vàđược HĐH sử dụng để phân loại tệp.
+Quy ước:Tên tệp không chứamột trong các ký tự sau:\ / : * ? “ <> |
*Chúý:Tên tệp không phân biệt chữ hoa hay chữ thường.
3. HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP
a. Mục tiêu: Củng cố, luyện tập kiến thức vừa học.
b. Nội dung:HS đọc SGK làm các bài tập.
c. Sản phẩm: Bài làm của học sinh, kĩ năng giải quyết nhiệm vụ học tập.
d. Tổ chức thực hiện: 
4. HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG
a. Mục tiêu: Vận dụng các kiến thức vừa học quyết các vấn đề học tập và thực tiễn.
b. Nội dung:HS nhận thức được các mặt đúng, sai về vấn đề văn hóa và pháp luật trong các tình huống có liên quan đến Tin học.
c. Sản phẩm: HS vận dụng các kiến thức vào giải quyết các nhiệm vụ đặt ra.
d. Tổ chức thực hiện:
Gv: Phát phiếu học tập hoạt động theo nhóm (Mỗi bàn là một nhóm)
PHIẾU HỌC TẬP
Tên tệp nào sau đây là sai với quy tắt đặt tên?
BT1/5.PAS
THO.DOC
THI.DBF
QL.XLS
BAITAP
_BAI TAP
TIN HOC.TXT
BAITAP?DOC.COM
PHANDINHPHUNG.XLS
BT.T.T
BAI TAP TOAN
BAI_TAP.DOC
Những tệp nào đúng với Ms Dos, tệp nào đúng với Windows?
Hs: Thảo luận rồi trình bày trên bảng
HOẠT ĐỘNG HƯỚNG DẪN HỌC SINH TỰ HỌC:
a. Hướng dẫn học bài cũ ở nhà:
 - Cần nắm: 	+Khái niệm Tệp
	+Quy tắt đặt tên tệp 
b. Hướng dẫn chuẩn bị bài mới: Tiết sau: Tệp và quản lý tệp ( T2)
Chuẩn bị: Chức năng thư mục
 Thế nào gọi thư mục gốc, thư mục con, me, đường dẫn?
Trường: 
Tổ: .
Họ và tên giáo viên
 ..
Tên bài dạy
TỆP VÀ QUẢN LÍ TỆP (t2)
Môn học: Tin Học; Lớp: 10
Thời gian thực hiện: 2 tiết
I. MỤC TIÊU
1. Kiến thức:
Hiểu khái niệm tệp và quy tắc đặt tên tệp.
Hiểu khái niệm thư mục, cây thư mục.
2. Kỹ năng:
Nhận dạng được tên tệp, thư mục, đường dẫn.
Đặt được tên tệp, thư mục.
3. Phẩm chất:Nghiêm túc, tập trung, tích cực chủ động.
II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU
Sgk, giáo án.
III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
1. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG (MỞ ĐẦU)
a) Mục tiêu: Tạo tình huống khơi gợi tinh thần cho học sinh
b) Nội dung: Hs dựa vào hiểu biết để trả lời câu hỏi.
c) Sản phẩm: Từ yêu cầuHS vận dụng kiến thức để trả lời câu hỏi GV đưa ra.
d) Tổ chức thực hiện: GV giới thiệu và dẫn dắt vào bài:
Gv: Đặt câu hỏi
Câu 1: Tệp là gì? Tên tệp được đặt như thế nào ?
Câu 2 : Viết ba tên đúng trong Ms Dos, Windows ?
Hs : Trả lời
Câu 1 :
- Khái niệm tên tệp : 
Tệp, còn được gọi là tập tin, là một tập hợp các thông tin ghi trên bộ nhớ ngoài, tạo thành một đơn vịlưu trữ do HĐH quản lý. Mỗi tệp có một tên để truy cập.
 - Quy tắt đặt tên tệp
 Ÿ [Phần mở rộng]
Câu 2 :
 + MS DOS : BAITAP.DOC ; BT3.TXT ; HS_32
 +WINDOW : BAI TAP.DOC ; BT3.TXT ; HS_32.TXT.DOC
Gv : Đặt vấn đề
Hôm trước các em đã biết vì sao cần có tệp cũng như cách đặt tên tệp như thế nào.Vậy việc quản lí các tệp này như thế nào cho dễ dàng? Để biết điều này hôm nay chúng ta sẽ học tiếp sang phần thư mục để biết được cách quản lí các tệp như thế nào.
2. HÌNH THÀNH KIẾN THỨC MỚI
Hoạt động 1:Tìm hiểukhái niệm thư mục, cây thư mục.
a) Mục tiêu: Hiểu khái niệm thư mục, cây thư mục
Nhận dạng được tên thư mục, tên tệp, đường dẫn.
b) Nội dung: HS quan sát SGK để tìm hiểu nội dung kiến thức theo yêu cầu của GV.
c) Sản phẩm: HS hoàn thành tìm hiểu kiến thức
d) Tổ chức thực hiện:
HOẠT ĐỘNG THẦY VÀ TRÒ
SẢN PHẨM THU ĐƯỢC
*‌ ‌Bước‌ ‌1:‌ ‌Chuyển‌ ‌giao‌ ‌nhiệm‌ ‌vụ:‌ ‌
Gv:
Để lưu trữ các tệp và thuận tiện cho việc tìm kiếm thì HĐH tổ chức lưu trữ như thế nào?
Hs: Dựa SGK trả lời
Gv:
-Trên cửa sổ My Computer, đâu là thư mục gốc?
-Thư mục gốc là gì?
Hs:Trả lời
Gv:
Thế nào gọi là thư mục con, Thư mục mẹ?
Hs:Trả lời
Gv:
Tên của thư mục được đặt theo quy tắc nào?
Hs:Trả lời
Gv: Đưa ra cây thư mục như sau:
THƯ VIỆN
TỰ NHIÊN
XÃ HỘI	
THAM KHẢO
KHỐI 10
KHỐI 11	
KHỐI 12
TIN HỌC 10
TOÁN HỌC 10
C:\
Hãy cho biết đâu là thư mục gốc, con,mẹ?
Hs:Trả lời
Gv:
 -Trong một thư mục mẹ có thểđặt tên tệp hoặc thư mục trùng nhau được không?
 -Trong một thư mục có thể chứa nhưng gì?
Hs:Trả lời chúý
Gv:
D:\
Toán
Tin
Lý
Tin 11.doc
Tin 10.doc
Hãy chỉ ra đường dẫn tới tệp Tin 10.doc
Hs:Trả lời D:\Tin\Tin 10.doc
Gv: Đường dẫn là gì?
Hs:Trả lời
*‌ ‌Bước‌ ‌2:‌ ‌Thực‌ ‌hiện‌ ‌nhiệm‌ ‌vụ:‌ ‌ ‌
 ‌+‌ ‌HS:‌ ‌Suy‌ ‌nghĩ,‌ ‌tham‌ ‌khảo‌ ‌sgk‌ ‌trả‌ ‌lời‌ ‌câu‌ ‌hỏi‌ ‌
+‌ ‌GV:‌ ‌quan‌ ‌sát‌ ‌và‌ ‌trợ‌ ‌giúp‌ ‌các‌ ‌cặp.‌ ‌ ‌
*‌ ‌Bước‌ ‌3:‌ ‌Báo‌ ‌cáo,‌ ‌thảo‌ ‌luận:‌ ‌ ‌
+‌ ‌HS:‌ ‌Lắng‌ ‌nghe,‌ ‌ghi‌ ‌chú,‌ ‌một‌ ‌HS‌ ‌phát‌ ‌
biểu‌ ‌lại‌ ‌các‌ ‌tính‌ ‌chất.‌ ‌ ‌
+‌ ‌Các‌ ‌nhóm‌ ‌nhận‌ ‌xét,‌ ‌bổ‌ ‌sung‌ ‌cho‌ ‌
nhau.‌ ‌ ‌
*‌ ‌Bước‌ ‌4:‌ ‌Kết‌ ‌luận,‌ ‌nhận‌ ‌định:‌ ‌‌GV‌ ‌
chính‌ ‌xác‌ ‌hóa‌ ‌và‌ ‌gọi‌ ‌1‌ ‌học‌ ‌sinh‌ ‌nhắc‌ ‌lại‌ ‌kiến‌ ‌thức‌ ‌
b. Thư mục
- Để quản lý các tệp được dễ dàng, hệ điều hành tổ chức lưu trữ tệp trong các thư mục. 
-Mỗi đĩa có một thư mục tạo tự động gọi là thư mục gốc.
Ví dụ: A:\, C:\, D:\...
- Trong mỗi một thư mục gốc lại có thể tạo các thư mục khác gọi là thư mục con.
- Thư mục chứa thư mục con gọi là thư mục mẹ.
- Tên của thư mục được đặt theo quy tắc phần tên của tệp
Chú ý: 
-Tên tệp và thư mục nên đặt theo ý nghĩa gợi mở.
- Mỗi thư mục có thể chứa các tệp và thư mục con.
- Trong một thư mục không chứa các tệp trùng tên và các thư mục con trùng tên.
c. Đường dẫn (Path)
 Là phần chỉ dẫn đến tên tệp, thư mục theo đường đi từ thư mục gốc đến thư mục chứa tệp và sau cùng đến tệp. Trong đó tên các thư mục và tệp phân cách nhau bởi "\"
3. HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP
a. Mục tiêu: Củng cố, luyện tập kiến thức vừa học.
b. Nội dung:HS đọc SGK làm các bài tập.
c. Sản phẩm: Bài làm của học sinh, kĩ năng giải quyết nhiệm vụ học tập.
d. Tổ chức thực hiện: 
4. HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG
a. Mục tiêu: Vận dụng các kiến thức vừa học quyết các vấn đề học tập và thực tiễn.
b. Nội dung:
c. Sản phẩm: HS vận dụng các kiến thức vào giải quyết các nhiệm vụ đặt ra.
d. Tổ chức thực hiện:
Gv: Cho Hs nhắc lại một số kiến thức đã được học.
- Nhắc lại kiến thức trọng tâm:
Vì sao cần có thư mục
Khái niệm thư mục
Cấu trúc của một thư mục
Đường dẫn của thư mục, tệp
Hs: Trả lời
HƯỚNG DẪN HỌC SINH TỰ HỌC:
a. Hướng dẫn học sinh học bài cũ:
Cần nắm:	 Khái niệm tên, thư mục gốc, con, mẹ
	Quy tắt đặt tên tệp, thư mục
	Đường dẫn và cách viết đường dẫn.
b. Chuẩn bị bài mới:
- Tiết sau: Bài tập và thực hành 5(t1)
- Chuẩn bị:
	+ Cách tạo thư mục mới, xóa, đổi tên, sao chép tệp và thực mục