Giáo án Giáo dục quốc phòng an ninh Lớp 10 - Bài 1: Truyền thống đánh giặc giữ nước của dân tộc Việt Nam - Tiết 1: Lịch sử đánh giặc giữ nước của dân tộc Việt Nam

BÀI 1: TRUYỀN THỐNG ĐÁNH GIẶC GIỮ NƯỚC CỦA DÂN TỘC VN
TIẾT 1:LỊCH SỬ ĐÁNH GIẶC GIỮ NƯỚC CỦA DÂN TỘC VIỆT NAM
I. MỤC TIÊU
1. Kiến thức
- Hiểu được những kiến thức cơ bản về lịch sử dựng nước và giữ nước của dân tộc Việt Nam.
2. Năng lực
Năng lực chung: Năng lực tự học; Năng lực hợp tác; Năng lực thẩm mỹ; Năng lực giao tiếp
Năng lực chuyên biệt:
- Bước đầu hình thành ý thức trân trọng với truyền thống dân tộc Việt Nam trong đấu tranh dựng nước và giữ nước qua các thời kỳ.
- Xác định trách n
hiệm trong việc giữ gìn và phát huy truyền thống vẻ vang của dân tộc.
3. Phẩm chất
- Phát huy tinh thần, ý chí kiên cường và đoàn kết dân tộc.
- Có thái độ học tập và rèn luyện tốt, sẵn sàng tham gia vào sự nghiệp xd và bảo vệ tổ quốc.
II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU 
Giáo viên
Tranh ảnh về lịch sử đánh giặc giữ nước của dân tộc Việt Nam.
Sách giáo khoa GDQP – An ninh 10.
Học sinh
Đọc trước bài 1 trong SGK
III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
A. HOẠT ĐỘNG MỞ ĐẦU
a. Mục tiêu:Tạo tâm thế cho học sinh đi vào tìm hiểu bài mới.
b. Nội dung:GV giới thiệu bài mới
c. Sản phẩm: HS lắng nghe GV
d. Tổ chức thực hiện: 
Giới thiệu bài: Trong lịch sử đấu tranh dựng nước, ông cha ta luôn phải chống lại kẻ thù xâm lược mạnh hơn nhiều lần về quân sự, kinh tế. Song với tinh thần yêu nước, ý chí kiên cường, với cách đánh mưu trí, sáng tạo, ông cha ta đã đánh thắng tất cả kẻ thù xâm lược.
B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC MỚI
Hoạt động 1:Những cuộc chiến tranh giữ nước đầu tiên (5ph)
a. Mục tiêu:HS tìm hiểu các cuộc chiến tranh giữ nước đầu tiên
b. Nội dung: HS dựa và SGK, kiến thức đã biết hoàn thành nhiệm vụ của GV giao
c. Sản phẩm: HS hoàn thành tìm hiểu kiến thức
d. Tổ chức thực hiện: 
HOẠT ĐỘNG CỦA HS GV
SẢN PHẨM DỰ KIẾN
Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ:
GV nêu câu hỏi: từ thuở khai sinh, nước ta có tên là gì? do ai lãnh đạo. Có đặc điểm gì nổi bật?
GV hỏi HS cuộc chiến tranh giữ nước đầu tiên của nước ta mà sử sách ghi lại là cuộc chiến nào?
Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ: 
HS xem SGK và tìm câu trả lời.
Bước 3: Báo cáo, thảo luận: 
- HS thảo luận nhóm 
- Đại diện nhóm trả lời 
- Các nhóm khác bổ sung
Bước 4: Kết luận, nhận định: 
- GV chốt kiến thức
- HS nghe kết hợp ghi chép
I. Lịch sử đánh giặc giữ nước của dân tộc Việt Nam
1. Những cuộc chiến tranh giữ nước đầu tiên
- Nhà nước văn lang là nhà nước đầu tiên của dân tộc ta. Lãnh thổ khá rộng và ở vào vị trí địa lý quan trọng. Từ buổi đầu, ông cha ta đã xây dựng nên nền văn minh sông hồng, còn gọi là văn minh văn lang mà đỉnh cao là văn hoá Đông Sơn rực rỡ.
- Do có vị trí địa lý và điều kiện kinh tế, nước ta luônbị các thể lực ngoại xâm dòm ngó.
a. Cuộc kháng chiến chống quân tần:
- Nhân dân Âu Việt và Lạc Việt trên địa bàn Văn lang, do vua Hùng và thục phán lãnh đạo.
- Quân Tần: 50 vạn, do tướng Đồ thư chỉ huy.
Sau khoảng 5-6 năm chiến đấu, quân tần thua, tướng Đồ thư bị giết chết.
b. Đánh quân triệu đà:
- do An Dương Vương lãnh đạo: xây thành cổ loa, chế nỏ liên châu đánh giặc. An Dương Vương chủ quan, mất cảnh giác, mắc mưu giặc. Đất nước rơi vào thảm hoạ 1000 năm bắc thuộc.
Hoạt động 2:Cuộc đấu tranh giành độc lập (TK I – TK X) (7ph)
a. Mục tiêu:Giúp HS tìm hiểu các cuộc đấu tranh giành độc lập (TK I – TK X)
b. Nội dung: HS dựa và SGK, kiến thức đã biết hoàn thành nhiệm vụ của GV giao
c. Sản phẩm: HS hoàn thành tìm hiểu kiến thức
d. Tổ chức thực hiện: 
HOẠT ĐỘNG CỦA HS GV
SẢN PHẨM DỰ KIẾN
Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ:
GV hỏi hãy cho biết những cuộc đấu tranh giành độc lập từ thế kỉ I – X ?
Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ: 
HS xem SGK và tìm câu trả lời.
Bước 3: Báo cáo, thảo luận: 
- HS thảo luận nhóm 
- Đại diện nhóm trả lời 
- Các nhóm khác bổ sung
Bước 4: Kết luận, nhận định: 
GV nhận xét quá trình luyện tập của HS
2. Cuộc đấu tranh giành độc lập (TK I – TK X) 
- Từ TK II đến TK X nước ta liên tục bị các triều đại phong kiến phương bắc đô hộ: Nhà Triệu, nhà Hán, Lương . đến nhà Tuỳ, Đường.
- các cuộc đấu tranh tiêu biểu: Khởi nghĩa Hai Bà Trưng (năm 40), Bà Triệu (năm 248), Lí Bí (năm 542), Triệu Quang Phục (năm 548), Mai Thúc Loan (năm722), Phùng Hưng (năm 766) . Và Ngô Quyền (năm 938) với chiến thắng Bạch Đằng, dân tộc ta giành lại độc lập, tự do cho tổ quốc.
Hoạt động 3:Cuộc đấu tranh giữ nước của dân tộc ta
a. Mục tiêu:Giúp HS tìm hiểu các cuộc đấu tranh giữ nước của dân tộc ta
b. Nội dung: HS dựa và SGK, kiến thức đã biết hoàn thành nhiệm vụ của GV giao
c. Sản phẩm: HS hoàn thành tìm hiểu kiến thức
d. Tổ chức thực hiện: 
HOẠT ĐỘNG CỦA HS GV
SẢN PHẨM DỰ KIẾN
Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ:
GV giao nhiệm vụ tìm hiểu nội dung bài cho các nhóm 
Nhóm 1: Các cuộc chiến tranh giữ nước (từ tk X đến tk XIX) 
Nhóm 2: Các cuộc chiến tranh giải phóng dân tộc, lật đổ chế độ thực dân nửa phong kiến (tk XIX đến năm 1945) 
Nhóm 3: Cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược (1945-1954) 
Nhóm 4: Cuộc kháng chiến chống đế quốc Mĩ (1954-1975)
GV hỏi nét đặc sắc của nghệ thuật quân sự ở giai đoạn này là gì?
Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ: 
HS xem SGK và tìm câu trả lời.
Bước 3: Báo cáo, thảo luận: 
- HS thảo luận nhóm 
- Đại diện nhóm trả lời 
- Các nhóm khác bổ sung
Bước 4: Kết luận, nhận định: 
GV GV nhận xét và rút ra kết luận chung
- Từ thực tiễn chống giặc ngoại xâm của dân tộc, các thế hệ ông cha ta đã viết nên truyền thống vẻ vang rất đáng tự hào và những bài học quý báu đối với các thế hệ mai sau.
3. Các cuộc chiến tranh giữ nước(TK X-TK XIX) 
- Nước Đại Việt thời Lý, Trần và Lê Sơ với kinh đô thăng long là một quốc gia cường thịnh ở châu á, là một trong những thời kì phát triển rực rỡ nhất, thời kì văn minh Đại Việt.
- Dân tộc ta phảI đứng lên đấu tranh chống xâm lược, tiêu biểu là:
+ Các cuộc kháng chiến chống quân Tống
Lần thứ nhất (981) do Lê Hoàn lãnh đạo
Lần thứ hai (1075- 1077) dưới triều Lý.
+ Các cuộc kháng chiến chống quân Mông- Nguyên (1258 – 1288)
Lần thứ nhất (1258); Lần hai (1285); Lần ba (1287 – 1288)
+Cuộc kháng chiến chống quân Minh (đầu TK XV)
Do Hồ Quý Ly lãnh đạo
Khởi nghĩa Lam Sơn do Lê Lợi, Nguyễn Trãi lãnh đạo.
+ Cuộc kháng chiến chống quân Xiêm – Mãn Thanh (cuối TK XVIII)
* Nét đặc sắc về NTQS (TK X đến cuối TK XVIII): 
Tiên phát chế nhân.
Lấy đoản binh thắng trường trận.
Lấy yếu chống mạnh, ít địch nhiều.
Lúc địch mạnh ta lui, địch yếu ta bất ngờ chuyển sang tiến công tiêu diệt địch.
4. Cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc, lật đổ chế độ thực đân nửa phong kiến: 
- Tháng 9 – 1858 thực dân pháp tiến công xâm lược nước ta, tiều Nguyễn đầu hàng. Năm 1884 Pháp chiếm cả nước ta, nhân dân Việt Nam đứng lên chống pháp kiên cường.
- Năm 1930 đảng cộng sản Việt Nam ra đời do lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc sáng lập. Dưới sự lãnh đạo của đảng, cách mạng Việt Nam trảI qua các cao tràovà giành thắng lợi lớn:
 + Xô viết nghệ tĩnh năm 1930 – 1931
 + Phong trào phản đế và tổng khởi nghĩa năm 1940 – 1945, đỉnh cao là cách mạng tháng 8 năm 1945 lập ra nước Việt Nam dân chủ cộng hoà.
5. Cuộc kháng chiến chống thực dân pháp xâm lược (1945 – 1954
-23/9/1945 thực dân Pháp xâm lược nước ta lần thứ hai.
- Ngày 19/12/1946 Chủ Tịch Hồ Chí Minh kêu gọi toàn quốc kháng chiến.
- Từ năm 1947 – 1954 quân dân ta đã lập được nhiều chiến công trên khắp các mặt trận:
 + Chiến thắng Việt Bắc thu đông năm 1947.
 + Chiến thắng biên giới năm 1950.
 + Chiến thắng đông xuân năm 1953 – 1954, đỉnh cao là chiến dịch Điện Biên Phủ, buộc pháp phải kí kết hiệp định Giơ-ne-vơ và rút quân về nước.
6. Cuộc kháng chiến chống đế quốc Mỹ (1954 - 1975
- Đế quốc Mỹ thay thực dân pháp xâm lược nước ta, dựng lên chính quyền tay sai Ngô Đình Diệm biến miền nam nước ta thành thuộc địa kiểu mới, hòng chia cắt lâu dài đất nước ta.
- Nhân dân miền nam lại một lần nữa đứng lên chống Mỹ:
 + Từ 1959- 1960 phong trào đồng khởi, thành lập mặt trận dân tộc giải phóng miền nam.
 + Đánh bại chiến lược “chiến tranh đặc biệt” năm 1961 – 1965.
 + Đánh bại chiến lược “Chiến tranh cục bộ” năm 1965 – 1968.
 + Đánh bại chiến lược “Việt Nam hoá chiến tranh” năm 1968 – 1972, buộc Mỹ phải kí hiệp định Pa-ri, rút quân về nước.
 + Đại thắng mùa xuân 1975, đỉnh cao là chiến dịch Hồ Chí Minh, giải phóng miền nam, thống nhất đất nước, cả nước đi lên CNXH.
* trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, mọi tinh hoa truyền thống đánh giặc, giữ nước qua mấy nghìn năm của cả dân tộc đã được vận dụng một cách sáng tạo. Đã kết hợp nhuần nhuyễn giữa vừa đánh, vừa đàm, đánh địch trên 3 mũi giáp công, trên cả 3 vùng chiến lược.
C. HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP
a. Mục tiêu:Củng cố kiến thức, giúp HS luyện tập các kiến thức đã học
b. Nội dung: HS thảo luận hoàn thành nhiệm vụ GV giao
c. Sản phẩm: Câu trả lời của HS
d. Tổ chức thực hiện: 
GV tổng kết bài và nêu các câu hỏi trong SGK hướng dẫn HS trả lời.
HS lắng nghe GV tổng kết và nghe câu hỏi để tìm câu trả lời.
D. HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG
a. Mục tiêu:Học sinh vận dụng những kiến thức đã học vào giải quyết các nhiệm vụ thực tiễn
b. Nội dung: HS vận dụng kiến thức đã hướng dẫn để trả lời
c. Sản phẩm: Câu trả lời của HS
d. Tổ chức thực hiện: 
GV nêu câu hỏi: em biết gì về truyền thống đánh giặc giữ nước ở địa phương mình?
* Hướng dẫn về nhà:
Dặn dò: học bài cũ, đọc trước bài mới, trả lời câu hỏi trong SGK
IV. RÚT KINH NGHIỆM:
 .
;