Bài giảng Vật lí lớp 10 - Bài 6: Tính tương đối của chuyển động. Công thức cộng vận tốc

TÍNH TÖÔNG ÑOÁI COÂNG THÖÙC COÄNG VAÄN TOÁCCUÛA CHUYEÅN ÑOÄNGBaøi 10I. TÍNH TÖÔNG ÑOÁI CUÛA CHUYEÅN ÑOÄNG : Xét quả bóng chuyển động hay đứng yên? Vì sao? x+y+0y’+x’+0’KL: Thấy quả bóng chuyển động thẳng đều so vói người đứng yên trên đường (HQC oxy). Và đứng yên so với người đứng trên xe chuyển động (HQC o’x’y’). Vì khi so sánh vị trí quả bóng với hệ hai hệ quy chiếu khác nhau thì vận tốc khác nhau.I. TÍNH TÖÔNG ÑOÁI CUÛA CHUYEÅN ÑOÄNG : Quỹ đạo của quả bóng là đường gì? Vì sao? x+y+0y+x+I. TÍNH TÖÔNG ÑOÁI CUÛA CHUYEÅN ÑOÄNG : Quỹ đạo của quả bóng là đường gì? Vì sao? 0I. TÍNH TÖÔNG ÑOÁI CUÛA CHUYEÅN ÑOÄNG : - Keát quaû cho thấy việc xaùc ñònh quỹ đạo vaø vaän toác cuûa moät vaät phụ thuoäc heä quy chieáu ta chọn, vì vậy:- “Quyõ ñaïo, và vaän toác cuûa moät vaät coù tính töông ñoái. Hệ quy chiếu khác nhau thì quỹ đạo và vận tốc của vật cũng khác nhau”. ABB’A’II. CÔNG THỨC CỘNG VẬN TỐC Ta gọi: * Heä quy chieáu gaén vôùi bôø soâng : Heä quy chieáu ñöùng yeân (Oxy). * Heä quy chieáu gaén vôùi beø : Heä quy chieáu chuyeån ñoäng (O’x’y’) Vaän toác cuûa ngöôøi ñoái vôùi bờ : (V13). Vaän toác cuûa ngöôøi ñoái vôùi bè : (V23). Vaän toác cuûa bè ñoái vôùi bờ : (V12).Bài toán VD1: Một người đi cùng chiều và dọc trên bè thả trên một dòng sông, Xác định vận tốc của người so với bờ?(1)BTVD1: Một ngöôøi ñi doïc töø cuoái veà phía ñaàu beø trên sông và cùng chiều với dòng sông. Gọi:II. CÔNG THỨC CỘNG VẬN TỐC V2-3V1-2Bè (2) Vaän toác cuûa bè ñoái vôùi bờ : (V12).- Vaän toác cuûa ngöôøi ñoái vôùi bè : (V23).- Vaän toác cuûa ngöôøi ñoái vôùi bờ : (V13).Bờx+y+0y’+x’+0’Ng(3)II. CÔNG THỨC CỘNG VẬN TỐC Vì : V1,2 cùng phương , cùng chiều V2,3=> Độ lớn vận tốc: V1,3 = V1,2+ V2,3V1,2V2,3V1,3BTVD1: Một ngöôøi ñi doïc töø cuoái veà phía ñaàu beø trên sông với vận tốc 2m/s , cùng chiều với dòng sông có vận tốc 6m/s. Vận tốc của người đi so với bờ là:V1,3= 6+2 = 8m/sBTVD2: Một ngöôøi ñi doïc töø cuoái veà phía ñaàu beø trên sông và ngược chiều với dòng sông. Gọi:II. CÔNG THỨC CỘNG VẬN TỐC v1-2(2)V2-3(3) Vaän toác cuûa bè ñoái vôùi bờ : (V12).- Vaän toác cuûa ngöôøi ñoái vôùi bè : (V23).- Vaän toác cuûa ngöôøi ñoái vôùi bờ : (V13).(1)BờII. CÔNG THỨC CỘNG VẬN TỐC Vì : V1,2 cùng phương , ngược chiều V2,3=> Độ lớn vận tốc: V1,3 = |V1,2 - V2,3|V1,2V2,3V1,3BTVD2: Một ngöôøi ñi doïc töø cuoái veà phía ñaàu beø trên sông với vận tốc 2m/s, ngược chiều với dòng sông có vận tốc 6m/s. Vận tốc của người đi so với bờ là:V1,3= 6-2 =4m/sAA’BB’BTVD3: Một người dùng bè đi ngang qua một con sông từ bờ sông này sang bờ sông bên kia với vận tốc 8m/s. Biết dòng sông chảy với vận tốc 6m/s. Xác định vận tốc của người đó so với bờ?II. CÔNG THỨC CỘNG VẬN TỐC BAA’B’VD3:Ta gọi: II. CÔNG THỨC CỘNG VẬN TỐC - Vận tốc của người so với bờ là: Vaän toác cuûa bè ñoái vôùi bờ : (V12).- Vaän toác cuûa ngöôøi ñoái vôùi bè : (V23).- Vaän toác cuûa ngöôøi ñoái vôùi bờ : (V13).II. CÔNG THỨC CỘNG VẬN TỐC Vì : V1,2 vuông góc với V2,3 Độ lớn vận tốc: V1,3 = V21,2 + V22,3V1,2V2,3V1,3BTVD3: Một người dùng bè đi ngang qua một con sông từ bờ sông này sang bờ sông bên kia với vận tốc 8m/s. Biết dòng sông chảy với vận tốc 6m/s. Thì vận tốc của người đó so với bờ là:V13= 62+82 =10m/sII. COÂNG THÖÙC COÄNG VAÄN TOÁC Kết Luận:- Tại một thời điểm. Vectô vaän toác tuyeät ñoái baèng toång vectô cuûa vectô vaän toác töông ñoái vaø vectô vaän toác keùo theo. v1,3 = v1,2 + v2,3Bài tập vận dụng