Bài giảng Vật lí lớp 10 - Bài 11: Lực hấp dẫn. Định luật vạn vật hấp dẫn

CHÀO QUÍ THẦY Cễ TỔ VẬT Lí – TIN HỌC – CễNG NGHỆ VÀ CÁC EM HỌC SINHKIỂM TRA BÀI CŨTrả lời 1:Trong mọi trường hợp,khi vật A tỏc dụng lờn vật B một lực thỡ vật B cũng tỏc dụng lại vật A một lực. Hai lực này cựng giỏ,cựng độ lớn nhưng ngược chiều(hai lực trực đối) Trả lời 2:Trọng lực là lực của Trỏi Đất tỏc dụng vào cỏc vật, gõy ra cho cỏc vật gia tốc rơi tự do.Cú điểm đặt tại trọng tõm của vật,cú phương thẳng đứng,chiều từ trờn xuống dưới( hướng về tõm trỏi đất) Độ lớn của trọng lực: P = mg Cõu hỏi 1: Phỏt biểu định luật III Niutơn?Cõu hỏi 2: Trọng lực là gỡ?Đặc điểm của trọng lựcGiới thiệu chung về cỏc lực cơ họcLớp 10 học một số lực cơ bản :Lực hấp dẫn, lực đàn hồi, lực ma sỏt .... Cần quan tõm : điểm đặt, phương chiều, độ lớn .Tại sao trỏi tỏo lại rơi xuống đất ?Quan SỏtBaứi 11LệẽC HAÁP DAÃNĐỊNH LUẬT VẠN VẬT HẤP DẪNChuyển động của Trỏi Đất quanh Mặt TrờiLực nào giữ cho Trỏi Đất chuyển động quanh Mặt Trời ?Lực hỳt giữa Mặt Trời và Trỏi Đất .Lực nào giữ cho Mặt Trăng chuyển động quanh Trỏi Đất ?Lực hỳt giữa Trỏi Đất và Mặt Trăng.Mặt TrờiMặt TrăngTrái Đất Chuyển động của Mặt Trăng quanh Trái Đất và của Trái Đất quanh Mặt TrờiChuyển động của cỏc hành tinh quanh Mặt Trời Mọi vật trong vũ trụ đều hỳt nhau với một lực gọi là lực hấp dẫn.I- LỰC HẤP DẪNII - định luật vạn vật hấp dẫn1. Định luật : Lực hấp dẫn giữa hai chất điểm bất kì tỉ lệ thuận với tích hai khối lưượng của chúng và tỉ lệ nghịch với bình phưương khoảng cách giữa chúngFhd1Fhd2rm1m2 2. Hệ thức :Fhd : Lực hấp dẫn giữa hai chất điểm ( N ) : Hằng số hấp dẫn.m1, m2 : khối lượng của hai chất điểm ( kg )r : Khoảng cỏch giữa hai chất điểm ( m )	Đặc điểm của lực hấp dẫn: Là lực hút.Điểm đặt : Đặt tại tâm của vật(chất điểm)Giá của lực : nằm trờn đường nối 2 tõm của vật.*Chú ý: Định luật vạn vật hấp dẫn chỉ đúng khi:Khoảng cách giữa hai vật rất lớn so với kích thước của chúng.Cỏc vật đồng chất và có dạng hình cầu.Fhd1rm1m2Fhd2Tại sao chúng ta không cảm nhận đưược lực hút giữa các vật thể thông thưường ?Vỡ G rất nhỏ nờn nếu khối lượng nhỏ thỡ Fhd rất nhỏ. Do đú ta khụng cảm nhận được lực hấp dẫn.III - Trọng lực là trường hợp riêng của lực hấp dẪN Trọng lực của Trái Đất tỏc dụng lờn một vật là lực hấp dẫn giữa Trái Đất và vật đó. PmMORh Độ lớn của trọng lực:Lực hấp dẫn của Trỏi Đất lờn vật là:(1)(2)Gia tốc rơi tự do ở độ cao h.PmMgORh M, R là khối lượng và bỏn kớnh của Trỏi Đất.- Khi vật ở gần mặt đất (h << R), ta coự : g = GMR2ROhCỦNG CỐCaõu 1. Vieỏt bieồu thửực lửùc haỏp daón giửừa hai vaọt trong hỡnh veừ saur1m2m1r2lA.B.C.D.Cõu 2. Khi khối lượng của hai vật và khoảng cỏch giữa chỳng đều tăng lờn gấp đụi thỡ lực hấp dẫn giữa chỳng cú độ lớn :A. tăng gấp đụi B. giảm đi một nửa C. tăng gấp 4 D. khụng đổiHỡnh ảnh Ngõn hà chỳng taHỡnh ảnh cỏc thiờn hà trong Vũ trụMụ hỡnh Vũ trụChỳng ta ở đõu trong vũ trụHệ mặt trời chỳng ta Cõu 3. Cõu nào sau đõy đỳng khi núi về lực hấp dẫn do Trỏi Đất tỏc dụng lờn Mặt Trăng và do Mặt Trăng tỏc dụng lờn Trỏi Đất ?A. Hai lực này cựng phương, cựng chiều.B. Hai lực này cựng phương, ngược chiều.C. Hai lực này cựng chiều, cựng độ lớn.D. Phương của hai lực này luụn thay đổi và khụng trựng nhau.Cõu 4. Vật khối lượng 1 kg ở trờn mặt đất cú trọng lượng 10 N. Khi chuyển vật tới một điểm cỏch tõm Trỏi Đất 2R ( R là bỏn kớnh Trỏi Đất) thỡ nú cú trọng lượng bao nhiờu?GiảiA. 1N	B. 2,5 N 	C. 5 N 	D.10 NP1 = mg1 = mg/4 = P/4 = 2,5 NCõu 5. Trỏi Đất hỳt Mặt Trăng một lực bằng bao nhiờu? Cho biết khoảng cỏch giữa giữa mặt trăng và Trỏi Đất là r = 38.107 m, khối lượng của Mặt trăng m = 7,37.1022 kg, khối lượng của Trỏi Đất M = 6,0.1024 kg GiảiF = 2,04.1020 NHÀNG NGÀN VỆ TINH NHÂN TẠO BAY QUANH TRÁI ĐẤT TRONG Để Cể VỆ TINH NHÂN TẠO CỦA VIỆT NAM CHÚNG TA24Dõy dọi Cõn đũn KHOA HỌC – KĨ THUẬTTHỦY TRIỀUNguyờn nhõn chớnh là do lực hấp dẫn của Mặt Trăng và Mặt Trời tỏc dụng lờn Trỏi Đất.26Ta đó ứng dụng hiện tượng thủy triều như thế nào đề chiến thắng quõn Nam Hỏn trờn sụng Bạch Đằng vào năm 938 và năm 1288. Khi Mặt Trăng, Mặt Trời, Trỏi Đṍt nằm thẳng hàng thỡ dao động thủy triờ̀u lớn nhṍt. Khi Mặt Trăng, Trỏi Đất và Mặt Trời ở vị trớ vuụng gúc dao đụ̣ng thủy triờ̀u nhỏ nhṍt.28Năng lượng điện xanh từ thủy triềuQUÁNTÍNHLỰCHẤPDẪNKHễNGĐỔIKHỐILƯƠNG1235461. Đõy là tớnh chất của mọi vật cú xu hướng chống lại sự thay đổi vận tốc.8 chữ cỏi2. Khi khối lượng của hai vật và khoảng cỏch giữa chỳng đều tăng lờn gấp đụi thỡ độ lớn lực hấp dẫn giữa chỳng sẽ thay đổi thế nào.8 chữ cỏiTHỦYTRIỀU3. Độ lớn của lực hấp dẫn cú mối liờn hệ như thế nào với tớch khối lượng của hai vật.9 chữ cỏi4. Đõy là một hiện tượng thiờn nhiờn mà nguyờn nhõn chớnh là do lực hấp dẫn của Mặt Trăng tỏc dụng lờn Trỏi Đất gõy ra.8 chữ cỏi5.Đõy là đại lượng đặc trưng cho mức quỏn tớnh của vật8 chữ cỏi6. Cỏc giọt mưa rơi được xuống đất là do nguyờn này.9 chữ cỏiTỶLỆTHUẬNVUI HỌC30The EndChào tạm biệt Điều gỡ khiến cho cỏc vật rơi về phớa Trỏi ĐấtDo Trỏi Đất hỳt cỏc vật về phớa nú Khi Trỏi Đất hỳt cỏc vật thỡ cỏc vật cú hỳt Trỏi Đất khụng ? Theo định luật III Niu-tơn vật rơi tự do cũng hỳt Trỏi Đất về phớa nú