Bài giảng Vật lí lớp 10 - Bài 23: Động lượng. Định luật bảo toàn động lượng

CÁC ĐỊNH LUẬT BẢO TOÀNCHƯƠNG IVĐỘNG LƯỢNGĐỊNH LUẬT BẢO TOÀN ĐỘNG LƯỢNGBÀI 23BÀI 23: ĐỘNG LƯỢNG - ĐỊNH LUẬT BẢO TOÀN ĐỘNG LƯỢNGNỘI DUNGI. ĐỘNG LƯỢNG1/ Xung lượng của lực2/ Động lượng II. ĐỊNH LUẬT BẢO TOÀN ĐỘNG LƯỢNG1/ Hệ cô lập2/ Định luật bảo toàn động lượng của hệ cô lập3/ Va chạm mềm4/ Chuyển động bằng phản lực BÀI 23: ĐỘNG LƯỢNG - ĐỊNH LUẬT BẢO TOÀN ĐỘNG LƯỢNGI. ĐỘNG LƯỢNG1/ Xung lượng của lựcVí dụ: Hòn bi-a đang lăn nhanh chạm vào thành bàn đổi hướngLực có độ lớn đáng kể tác dụng lên vật trong khoảng thời gian ngắn có thể gây ra biến đổi đáng kể trạng thái chuyển động của vật.b) Xung lượng của lực:* Đ/N :Khi một lực F (không đổi) tác dụng lên vật trong khoảng thời gian t thì tích F. t gọi là xung lượng của lực F trong khoảng thời gian t.* Đơn vị : N.s.BÀI 23: ĐỘNG LƯỢNG - ĐỊNH LUẬT BẢO TOÀN ĐỘNG LƯỢNG2/ Động lượngGiải thích tác dụng xung lượng của lực theo định luật II Niu-tơnGia tốc của vật:a = v 2 -v1 t =>v 2 -v1 t m=FMà: F = m.a Đặt tích m.v = p : gọi là động lượng của vật(23.1)HayF. t m v2 – m v1 =Xét vật m chịu tác dụng lực F trong thời gian t làm thay đổi vận tốc của vật từ v1 đến v2F. t m (v2 – v1) =BÀI 23: ĐỘNG LƯỢNG - ĐỊNH LUẬT BẢO TOÀN ĐỘNG LƯỢNGb) Định nghĩa động lượng:p = m.v(23.2)Động lượng p của một vật khối lượng m đang chuyển động với vận tốc v là đại lượng được xác định bởi công thức: Động lượng là đại lượng véc tơ, cùng hướng với vận tốc của vật Đơn vị của động lượng là kg.m/sC1? C2? BÀI 23: ĐỘNG LƯỢNG - ĐỊNH LUẬT BẢO TOÀN ĐỘNG LƯỢNGc) Định lý biến thiên động lượng:Từ công thức ta có thể viếtp2 – p1 = F. t ( 23.3a ) p = F. t ( 23.3b ) * Nội dung: Độ biến thiên động lượng của một vật trong một khoảng thời gian nào đó bằng xung lượng của tổng các lực tác dụng lên vật trong khoảng thời gian đóPhát biểu này được xem là cách diễn đạt khác của định luật II Niu-tơn* Ý nghĩa:Lực đủ mạnh tác dụng lên một vật trong một khoảng thời gian hữu hạn có thể gây ra biến thiên động lượng của vật.F. t m v2 – m v1 = * Công thứcBÀI 23: ĐỘNG LƯỢNG - ĐỊNH LUẬT BẢO TOÀN ĐỘNG LƯỢNGVí DụM = 46g = 46.10 -3kg, v1 = 0, v2 = 70m/s, 0,5.10-3s.Hướng dẫnBài 6/126.Chọn chiều dương hướng ra ngoài tườngBài tập về nhà: 1 đến 9/126+127 SGKBÀI 23: ĐỘNG LƯỢNG - ĐỊNH LUẬT BẢO TOÀN ĐỘNG LƯỢNGII. ĐỊNH LUẬT BẢO TOÀN ĐỘNG LƯỢNG1/ Hệ cô lậpMột hệ nhiều vật được gọi là hệ cô lập khi không có ngoại lực tác dụng lên hệ hoặc nếu có thì các ngoại lực ấy cân bằng nhau2/ Định luật bảo toàn động lượng của hệ cô lậpĐộng lượng của một hệ cô lập là một đại lượng bảo toànp1+ p2 + p3 + . . . + pn= hằng sốBÀI 23: ĐỘNG LƯỢNG - ĐỊNH LUẬT BẢO TOÀN ĐỘNG LƯỢNG3/ Va chạm mềmTheo định luật bảo toàn động lượng, ta có:Suy ra:v =m1v1m1 + m2m1v1 =(m1 + m2) vSau va chạm hai vật nhập lại thành một và cùng chuyển động với vận tốc vXét một vật khối lượng m1 chuyển động trên mặt phẳng nằm ngang với vận tốc v1 đến va chạm vào một vật có khối lượng m2 đang đứng yên.Va chạm của hai vật như vậy gọi là va chạm mềmBÀI 23: ĐỘNG LƯỢNG - ĐỊNH LUẬT BẢO TOÀN ĐỘNG LƯỢNG4/ Chuyển động bằng phản lực Một tên lửa khối lượng M chứa một khối khí khối lượng mTheo định luật bảo toàn động lượng, ta có:Động lượng hệ lúc chưa phóng ( = 0) = động lượng hệ lúc khí phụt ra mv + MV = 0 m M v V = - Khi phóng tên lửa khối khí m phụt ra phía sau với vận tốc v thì tên lửa khối lượng M chuyển động với vận tốc VmMVv