Bài giảng Vật lí 10 - Bài 2: Chuyển động thẳng đều

CHƯƠNG I: ĐỘNG HỌC CHẤT ĐIỂM 
BÀI 2: CHUYỂN ĐỘNG THẲNG ĐỀU 
Giáo viên: Nguyễn Ngọc Phương Thanh 
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TP HỒ CHÍ MINH 
VẬT LÝ 10 
KIỂM TRA BÀI CŨ 
GV: Nguyễn Ngọc Phương Thanh 1 
1. Chất điểm là gì? cho ví dụ. 
2. Nêu cách xác định vị trí của một ôtô đang CĐ trên 
quốc lộ, của một vật đang CĐ trên mặt phẳng 
1. Một vật chuyển động được coi là chất điểm nếu kích 
thước của nó rất nhỏ so với độ dài đường đi (hoặc so 
với những khoảng cách mà ta đề cập đến ). Vd: .. 
2. Xeùt chuyeån ñoäng cuûa moät chaát ñieåm(ÔTÔ) treân moät 
ñöôøng thaúng 
+ Truïc toïa ñoä : Coù phöông truøng vôùi ñöôøng ñi. 
+ Goác toïa ñoä : Taïi moät ñieåm O treân ñöôøng ñi. 
+ Chieàu döông : Nhö hình veõ. 
+ 
x 
O 
+ 
Trả lời: 
BÀI 2: CHUYỂN ĐỘNG THẲNG ĐỀU 
NỘI DUNG BÀI HỌC: 
CHUYỂN ĐỘNG THẲNG ĐỀU 1 
PHƯƠNG TRÌNH CHUYỂN ĐỘNG VÀ ĐỒ 
THỊ TỌA ĐỘ - THỜI GIAN CỦA CHUYỂN 
ĐỘNG THẲNG ĐỀU 
2 
GV: Nguyễn Ngọc Phương Thanh 2 
1. Thời gian chuyển động và quãng đường đi 
3 
x 
M
1
O 
x
1
M
2
x
2
 x 
I. CHUYỂN ĐỘNG THẲNG ĐỀU II. PHƯƠNG 
GV: Nguyễn Ngọc Phương Thanh 
1. Thời gian chuyển động và quãng đường đi 
4 
I. CHUYỂN ĐỘNG THẲNG ĐỀU II. PHƯƠNG 
GV: Nguyễn Ngọc Phương Thanh 
 Thời gian chuyển động của xe trong quãng 
đường M1M2 là: t = t2 t1 
 Quaõng ñöôøng xe ñi ñöôïc: s = x2 x1 
x 
M
1
O 
X
1,t1
M
2
X
2,t2
 x = s 
2. Tốc độ trung bình 
5 
I. CHUYỂN ĐỘNG THẲNG ĐỀU II. PHƯƠNG 
GV: Nguyễn Ngọc Phương Thanh 
1.Việt chạy được 100m, Nam chạy được 110m. 
Việt hết 10s, Nam hết 11s. 
2. Việt chạy 400m hết 50s, Nam chạy 1500m 
hết 4 phút. 
Ai chạy nhanh hơn? 
2. Tốc độ trung bình 
6 
I. CHUYỂN ĐỘNG THẲNG ĐỀU 
II. PHƯƠNG 
GV: Nguyễn Ngọc Phương Thanh 
𝑻ố𝒄 độ 𝒕𝒓𝒖𝒏𝒈 𝒃ì𝒏𝒉 =
𝑸𝒖ã𝒏𝒈 đườ𝒏𝒈 đ𝒊 đượ𝒄
𝑻𝒉ờ𝒊 𝒈𝒊𝒂𝒏 𝒄𝒉𝒖𝒚ể𝒏 độ𝒏𝒈
Đơn vị đo tốc độ trung bình là m/s hoặc km/h 
1m/s=3,6km/h 
𝒗𝒕𝒃 =
𝒔
𝒕
Tốc độ trung bình đặc trưng cho mức độ nhanh 
chậm của chuyển động. 
2. Tốc độ trung bình 
7 
I. CHUYỂN ĐỘNG THẲNG ĐỀU II. PHƯƠNG 
GV: Nguyễn Ngọc Phương Thanh 
1.Việt chạy được 100m, Nam chạy được 110m. 
Việt hết 10s, Nam hết 11s. 
2. Việt chạy 400m hết 50s, Nam chạy 1500m 
hết 4 phút. 
Ai chạy nhanh hơn? 
Giải: 
1. Tốc độ trung bình của Việt và Nam lần lượt là: 
𝑣𝑡𝑏1 =
100
10
= 10 𝑚/𝑠 ;𝑣𝑡𝑏2 =
110
11
= 10 𝑚/𝑠 
Vậy 2 người chạy nhanh như nhau. 
2. Tốc độ trung bình của Việt và Nam lần lượt là: 
𝑣𝑡𝑏1 =
400
50
= 8 𝑚/𝑠 ;𝑣𝑡𝑏2 =
1500
240
= 6,25 𝑚/𝑠 
 𝑇𝑎 𝑐ó 𝑣𝑡𝑏1>𝑣𝑡𝑏2. Việt chạy nhanh hơn Nam 
2. Tốc độ trung bình 
8 
I. CHUYỂN ĐỘNG THẲNG ĐỀU II. PHƯƠNG 
GV: Nguyễn Ngọc Phương Thanh 
O A B C 
 OA +AB + BC 
t1 + t2 + t3 
 Vtb = 
OC 
t 
Tốc độ trung bình trên đoạn đường OC 
 Chú ý: 
= 
3. Chuyển động thẳng đều 
9 
I. CHUYỂN ĐỘNG THẲNG ĐỀU II. PHƯƠNG 
GV: Nguyễn Ngọc Phương Thanh 
Chuyeån ñoäng thaúng ñeàu laø chuyeån ñoäng coù quyõ 
ñaïo laø ñöôøng thaúng, vaø toác ñoä trung bình nhö 
nhau treân moïi quaõng ñöôøng. 
4.Quaõng ñöôøng ñi ñöôïc trong chuyeån ñoäng thaúng 
ñeàu: 
Vaäy trong chuyeån ñoäng thaúng ñeàu, quaõng ñöôøng S 
tæ leä vôùi thôøi gian t 
𝒗𝒕𝒃 =
𝒔
𝒕
⇒ 𝒔 = 𝒗𝒕𝒃. 𝒕 = 𝒗. 𝒕 
10 
I. CHUYỂN ... II. PHƯƠNG TRÌNH CHUYỂN ĐỘNG... 
GV: Nguyễn Ngọc Phương Thanh 
II. Phöông trình chuyeån ñoäng vaø ñoà thò toaï ñoä – 
thôøi gian cuûa chuyeån ñoäng thaúng ñeàu 
 Goïi x
0
: toaï ñoä cuûa chaát ñieåm vaøo luùc 
t
0
 = 0. 
 v : vaän toác chuyeån ñoäng thaúng ñeàu 
x O 
x
0
M 
 x 
A 
 S 
11 
I. CHUYỂN ... II. PHƯƠNG TRÌNH CHUYỂN ĐỘNG... 
GV: Nguyễn Ngọc Phương Thanh 
II. Phöông trình chuyeån ñoäng vaø ñoà thò toaï ñoä – 
thôøi gian cuûa chuyeån ñoäng thaúng ñeàu 
(1) gọi là phöông trình chuyeån ñoäng thaúng ñeàu 
của chất điểm M. 
x 
M
1
O 
x
0
M
2
 x 
x = x
0
 + s = x
0
 + v.t (1) 
Trong chuyển động thẳng đều tọa độ x 
là một hàm bậc nhất của thời gian t. 
12 
I. CHUYỂN ... II. PHƯƠNG TRÌNH CHUYỂN ĐỘNG... 
GV: Nguyễn Ngọc Phương Thanh 
II. Phöông trình chuyeån ñoäng vaø ñoà thò toaï ñoä – 
thôøi gian cuûa chuyeån ñoäng thaúng ñeàu 
2.Ñoà thò toaï ñoä-thôøi gian cuûa chuyeån ñoäng 
thaúng ñeàu : a. VD 
t 
(h) 
0 1 2 3 4 5 6 
x(k
m) 
5 15 25 35 45 55 65 
Biểu diễn sự phụ thuộc của tọa độ vật chuyển động vào 
thời gian. 
Phương trình cđ của xe đạp: 
X=5+10t (km/h) 
13 
I. CHUYỂN ... II. PHƯƠNG TRÌNH CHUYỂN ĐỘNG... 
GV: Nguyễn Ngọc Phương Thanh 
II. Phöông trình chuyeån ñoäng vaø ñoà thò toaï ñoä – 
thôøi gian cuûa chuyeån ñoäng thaúng ñeàu 
x 
2.Ñoà thò toaï ñoä-thôøi gian cuûa chuyeån ñoäng 
thaúng ñeàu : 
x (m) 
O 
x 
t t (s) 
x
0
v > 0 
a. VD 
b. Ñoà thò toïa ñoä - thôøi gian: 
14 
I. CHUYỂN ... II. PHƯƠNG TRÌNH CHUYỂN ĐỘNG... 
GV: Nguyễn Ngọc Phương Thanh 
II. Phöông trình chuyeån ñoäng vaø ñoà thò toaï ñoä – 
thôøi gian cuûa chuyeån ñoäng thaúng ñeàu 
x
0
x (m) 
O 
t (s) 
x 
t 
v < 0 
 Ñoà thò toïa ñoä - thôøi gian: 
15 
I. CHUYỂN ... II. PHƯƠNG TRÌNH CHUYỂN ĐỘNG... 
GV: Nguyễn Ngọc Phương Thanh 
II. Phöông trình chuyeån ñoäng vaø ñoà thò toaï ñoä – 
thôøi gian cuûa chuyeån ñoäng thaúng ñeàu 
 Trong chuyeån ñoäng thaúng ñeàu , vaän toác khoâng 
ñoåi v baèng haèng soá neân ñoà thò bieåu dieãn vaän toác 
theo thôøi gian laø moät ñöôøng thaúng song song vôùi 
truïc thôøi gian. 
v (m/s) 
O 
t (s) 
v 
t 
v < 0 
16 GV: Nguyễn Ngọc Phương Thanh 
BÀI 2: CHUYỂN ĐỘNG THẲNG ĐỀU 
Chuyển 
Động 
 thẳng 
đều 
Quỹ đạo (đường thẳng) 
Tốc độ trung bình: vtb= s/t = const 
Phương trình chuyển động: x = x0 + v*t 
Quãng đường: s=v*t 
Đồ thị 
10 
t(s) 
x(m) 
0 
Vận tốc 
t(s) 
x(m) 
0 10 5 
10 
5 
Toạ độ thời gian 
1 2 
3 
17 
BÀI TẬP CỦNG CỐ 
GV: Nguyễn Ngọc Phương Thanh 
Caâu 1: Trong caùc caâu sau, caâu naøo khoâng 
ñuùng ñoái vôùi chuyeån ñoäng thaúng ñeàu 
a. Quyõ ñaïo laø ñöôøng thaúng 
b. Toác ñoä trung bình treân moïi ñoaïn ñöôøng laø 
nhö nhau 
c. Quaõng ñöôøng ñi tæ leä vôùi thôøi gian chuyeån 
ñoäng 
d. Vaän toác taêng daàn theo thôøi gian 
18 
BÀI TẬP CỦNG CỐ 
GV: Nguyễn Ngọc Phương Thanh 
Caâu 2: phöông trình chuyeån ñoäng cuûa 1 chaát 
ñieåm doïc theo truïc Ox coù daïng: x=5+60t (x 
ño baèng m, t ño baèng h). Ñieåm xuaát phaùt vaø 
vaän toác cuûa chaát ñieåm laø: 
a. Töø O, v=5 km/h 
b. Töø O, v=60 km/h 
c. Caùch O 5km, v=5 km/h 
d. Caùch O 5km, v=60 km/h 
XIN CHÂN THÀNH CẢM ƠN 
THẦY CÔ!