Bài giảng Ngữ văn 10 - Tiết 22,23: Đọc văn Tấm Cám (truyện cổ tích)

KHỞI ĐỘNGLỚP 10A2CHÀO MỪNG QUÝ THẦY CÔ ĐẾN DỰ GIỜ THĂM LỚP! KHỞI ĐỘNGKHỞI ĐỘNGKHỞI ĐỘNGKHỞI ĐỘNGKHỞI ĐỘNGĐọc văn:Tiết 22,23  TẤM CÁM( Truyện cổ tích)	A.TÌM THIỆU CHUNG I.Truyện cổ tích 1. Khái niệm 2. Phân loại: II. Truyện Tấm Cám 1.Thể loại: 2. Đặc trưng: 3. Tóm tắt: B. ĐỌC- HiỂU VĂN BẢN I.Diễn biến sự kiện dẫn đến mâu thuẫn và xung đột giữa Tấm và mẹ con Cám. 1.Thân phận Tấm Cám. 2. Diễn biến sự kiện dẫn đến mâu thuẫn và xung đột	 II.Ý nghĩa của những lần hóa thân III.Bản chất của mâu thuẫn và xung đột 	D.LUYỆN TẬP I.TÌM THIỆU CHUNG1.Truyện cổ tích a. Khái niệm b. Phân loại:.A. Thể loại tự sự dân gian kể về các vị thần nhằm giải thích tự nhiên.B. Thể loại tự sự dân gian kể về các sự kiện quan trọng có ý nghĩa đối với toàn thể cộng đồng.C. Thể loại tự sự dân gian kể về các sự kiện và nhân vật lịch sử.D. Là tác phẩm tự sự dân gian mà cốt truyện và hình tượng được hư cấu có chủ định, kể về số phận con người bình thường trong xã hội, thể hiện tinh thần nhân đạo và lạc quan của nhân dân lao động.Câu 1. Dòng nào nói đúng khái niệm của truyện cổ tích?DA. Truyện cổ tích về loài vậtB. Truyện cổ tích thần kìC. Truyện cổ tích sinh hoạtD. Cả A, B, C đều đúngCâu 2. Có các loại truyện cổ tích:DNối cột A và Ba. Truyện cổ tích thần kìb. Truyện cổ tích loài vậtc. Truyện cổ tích sinh hoạt1.Kể về những người mồ côi, người con riêng,.. có sử dụng yếu tố thần kì nhằm thực hiện ước mơ.2. Kể về câu chuyện xảy ra trong cuộc sống hằng ít ( hoặc không có) yếu tố thần kì.3. Kể về những con vật biết nói năng và hành động như con người. Từ đó rút ra bài học kinh nghiệm.1. Truyện cổ tích: Khái niệm Là tác phẩm tự sự dân gian mà cốt truyện và hình tượng được hư cấu có chủ định, kể về số phận con người bình thường trong xã hội, thể hiện tinh thần nhân đạo và lạc quan của nhân dân lao động..Phân loại:- Cổ tích loài vật- Cổ tích thần kì- Cổ tích sinh hoạtI. GiỚI THIỆU CHUNG:I.TÌM THIỆU CHUNG 2. Truyện Tấm Cám a.Thể loại: b. Đặc trưng: c. Tóm tắt:.A. Cổ tích thần kìB. Cổ tích về loài vậtC. Cổ tích sinh hoạtCâu 3. “Tấm Cám” thuộc loại truyện cổ tích nào?AA. Thể hiện ước mơ của con người về công bằng, hạnh phúcB. Thể hiện thái độ, sự đánh giá của nhân dân về các sự kiện và nhân vật lịch sửC. Kể về số phận của những con người bé nhỏ, bất hạnhD. Sử dụng những yếu tố hoang đường, kì ảoCâu 4. Nhận định nào sau đây không phải là đặc trưng của truyện cổ tích thần kì:BA. Người con útB. Người thông minhC. Người mồ côiD. Người nghèo khóCâu 5. Cô Tấm được xếp vào kiểu nhân vật nào trong truyện cổ tích?CA. Cô bé Lọ Lem (Pháp)B. Cô Tro Bếp (Đức)C. Cô bé bán diêm (Đan Mạch)D. Nê-ang Can-tóc (Cam pu chia)Câu 5. Truyện “Tấm Cám” không giống với truyện cổ tích nào sau đây:C.I. GiỚI THIỆU CHUNG:2. Truyện cổ tíchTấm Cám:a. Thể loại: Cổ tích thần kìb.Đặc trưng:-Có sự tham gia của các yếu tố thần kì-Kết cấu phổ biến: nhân vật chính trải qua những cuộc hoạn nạn, cuối cùng được hưởng hạnh phúc.Nội dung: Phản ánh : + Mâu thuẫn gia đình và xã hội thể hiện qua đấu tranh giữa tốt, xấu, thiện,ác + Thể hiện ước mơ của nhân dân lao động.c.Tóm tắt: Tóm tắt II. Đọc – hiểu văn bản:1. Thân phận và con đường đến hạnh phúc của Tấm Hoàn cảnh, thân phậnTấmCám Mồ côi cha mẹ, ở với dì ghẻ- Làm lụng vất vả, bị phân biệt đối xử Hiền lành,chăm chỉ, thật thà=> Côi cút, thiệt thòi, đáng thương Con dì ghẻ Ham chơi, được nuông chiều Xấu xa, độc ác=> Đáng ghét2. Mâu thuẫn, xung đột giữa Tấm và mẹ con Cám Chia làm 2 giai đoạnKhi Tấm còn ở nhà với dì ghẻ.Khi Tấm rở thành hoàng hậu.2. Mâu thuẫn, xung đột giữa Tấm và mẹ con CámSự việcHành động của mẹ con CámHành động,phản ứng của TấmLực lượng phù trợMâu thuẫn--1Giai đoạnTHẢO LUẬN NHÓMSự việc dẫn đến mâu thuẫn, xung đột giữa Tấm và mẹ con Cám ở chặng 1? Hành động của mẹ con Cám và phản ứng của Tấm?.Lực lượng phù trợ? Nhận xét về hành động, phản ứng của các nhân vật,ý nghĩa của chi tiết kì ảo?2. Mâu thuẫn, xung đột giữa Tấm và mẹ con Cám--1THẢO LUẬN NHÓMSự việc dẫn đến mâu thuẫn, xung đột giữa Tấm và mẹ con Cám ở chặng 2? Hành động của mẹ con Cám và phản ứng của Tấm?.Lực lượng phù trợ? Nhận xét về hành động, phản ứng của các nhân vật,ý nghĩa của chi tiết kì ảo?.4.Về cái chết của Tấm5.Về chim vàng anh6.Về cây xoan đào, khung cửi7.Về bà lão và quả thị-chặt cây cau- Vào cung thay chị-Chết→hóa thành chim vàng anh- Cám giặt đồ- Giết chim-Chặt cây làm khung cửi- Đốt khung cửi-Sợ hãi-Từ quả thị bước ra cô Tấm ở với bà lão-Nhờ miếng trầu, Tấm gặp lại vua và trở lại làm hoàng hậu- Trừng phạt Cám- Khung cửi rủa Cám-Mọc lên cây thị> Vượt qua nghịch cảnh con người sẽ trưởng thành trong cuộc sống. Ý nghĩa và bài họcC©u 1: TruyÖn cæ tÝch TÊm C¸m ph¶n ¸nh ­íc m¬ chñ yÕu nµo cña nh©n d©n ta ?VÒ cuéc sèng Êm noVÒ sù hãa th©n cña con ng­êiVÒ sù gióp ®ì cña BôtVÒ ­íc m¬ c«ng b»ng x· héiC©u 2: H×nh t­îng nh©n vËt TÊm thÓ hiÖn ®iÒu g× ?Sè phËn con ng­êi nhá bÐ bÊt h¹nhNg­êi må c« kh«ng n¬I n­¬ng tùaNg­êi bÞ ¸p bøc,hµ hiÕpSè phËn con ng­êi nhiÒu lËn ®ËnC©u 3: Xung ®ét trong truyÖn "TÊm C¸m" ®­îc gi¶i quyÕt theo quan niÖm chñ yÕu nµo cña nh©n d©n ta? L¸ lµnh ®ïm l¸ r¸chë hiÒn gÆp lµnh¬n ®Òn,o¸n tr¶¸c gi¶,¸c b¸o1. Gi÷a TÊm víi mÑ con C¸m lu«n cã ( ) ?©u¹u®¸ônthngcittmhhkmÕycb882. Mét trong c¸c ®iÒu ­íc cña TÊm ?83. Mét trong c¸c sù vËt hãa kiÕp cña TÊm ? 1234 4. PhÇn th­ëng mµ mô d× ghÎ bµy ra trong “trß” b¾t tÐp ?658355. M©u thuÉn trong truyÖn ®èi lËp víi c¸I ¸c ?6. Mét thÕ lùc siªu nhiªn ®Õn gióp ®ì TÊm ?123456öi©nkyhtMét yÕu tè kh«ng thÓ thiÕu trong TCT ?h6 ¤XÕp l¹ihphóciÖnuÉáthÇnkún Tiết học kết thúc. Xin chân thành cảm ơn thầy cô và các em!