Bài giảng Ngữ văn 10 - Cảnh ngày hè (Bảo kính cảnh giới – bài 43 (Nguyễn Trãi))

CẢNH NGÀY HÈBảo kính cảnh giới – bài 43(Nguyễn Trãi) Cảnh ngày hè - Nguyễn TrãiI.TÌM HIỂU CHUNG:1. Tập thơ “Quốc âm thi tập”-Gồm 254 bài- Là tập thơ Nôm sớm nhất hiện còn Cảnh ngày hè - Nguyễn Trãi2. Bài thơ “ cảnh ngày hè”- Nằm trong tập “Quốc âm thi tập”- Là bài số 43/61 bài thuộc mục “ Bảo kính cảnh giới’ của phần “Vô đề’I. TÌM HIỂU CHUNG:1. Tập thơ “Quốc âm thi tập”Cảnh ngày hè - Nguyễn TrãiRåi hãng m¸t thuë ngµy tr­êng,HoÌ lôc ®ïn ®ïn t¸n rîp gi­¬ng.Th¹ch lùu hiªn cßn phun thøc ®á,Hång liªn tr× ®· tiÔn mïi h­¬ng.Lao xao chî c¸ lµng ng­ phñ,D¾ng dái cÇm ve lÇu tÞch d­¬ng.DÏ cã Ngu cÇm ®µn mét tiÕng,D©n giµu ®ñ kh¾p ®ßi ph­¬ng.Tìm hiểu chungĐọc - hiểu văn bảnCảnh ngày hè - Nguyễn TrãiTìm hiểu chungĐọc - hiểu văn bảnBố cụcBức tranh thiên nhiên và cuộc sống( 6 câu đầu)Vẻ đẹp tâm hồn nhà thơ( 2câu cuối)Cảnh ngày hè - Nguyễn Trãi1. Bức tranh thiên nhiên, cuộc sống (6 câu đầu)Rồi hóng mát thuở ngày trường,HoÌ lôc ®ïn ®ïn t¸n rîp gi­¬ng.Th¹ch lùu hiªn cßn phun thøc ®á,Hång liªn tr× ®· tiÔn mïi h­¬ng.Lao xao chî c¸ lµng ng­ phñ,D¾ng dái cÇm ve lÇu tÞch d­¬ng.Tìm hiểu chungĐọc - hiểu văn bảnBức tranh thiên nhiên, cuộc sống (6 câu đầu)Cảnh ngày hè - Nguyễn Trãi1.Bức tranh thiên nhiên, cuộc sống (6 câu đầu)a Bức tranh thiên nhiên-Bức tranh thiên nhiên được miêu tả vào buổi cuối ngày của mùa hè + Thời gian: ngày dài, đêm ngắn+ Thảo mộc:hòe, thạch lựu, hồng liên Tìm hiểu chungĐọc - hiểu văn bản+ Âm thanh: tiếng ve inh ỏi lúc hoàng hôn a.Bức tranh thiên nhiênHòe lụcThạch lựuHồng liên trìCảnh ngày hè - Nguyễn Trãi1. Bức tranh thiên nhiên, cuộc sống (6 câu đầu)1. Bức tranh thiên nhiên-Bức tranh thiên nhiên được miêu tả vào buổi cuối ngày của mùa hè-Nét riêng đặc trưng của mùa hè (thời gian, thảo mộc, âm thanh)- Động từ mạnh (đùn đùn, giương, phun )-Tính từ chỉ màu sắc: lục, đỏ, hồng Bức tranh tràn đầy sức sống.Tìm hiểu chungĐọc - hiểu văn bản1. Bức tranh thiên nhiên, cuộc sống (6 câu đầu)1. Bức tranh thiên nhiên Bức tranh thiên nhiên sinh động, căng tràn sức sốngCảnh ngày hè - Nguyễn Trãib. Bức tranh cuộc sốngTìm hiểu chungĐọc - hiểu văn bảna.Bức tranh thiên nhiênb.Bức tranh cuộc sốngLao xao chợ cá làng ngư phủDắng dỏi cầm ve lầu tịch dươngNghệ thuậtĐảo ngữĐốiCảnh ngày hè - Nguyễn Trãib. Bức tranh cuộc sốngHiện lên đông đúc, thanh bình, ấm no, đủ đầy.Bức tranh thiên nhiên, cuộc sống hiên lên:Sinh động, căng tràn sức sốngCuộc sống ấm no, hạnh phúc, đủ đầyTìm hiểu chungĐọc - hiểu văn bảna.Bức tranh thiên nhiênb.Bức tranh cuộc sốngGiây phút thanh nhàn hiếm hoiCảnh ngày hè - Nguyễn Trãi2. Vẻ đẹp tâm hồn Nguyễn TrãiRåi hãng m¸t thuë ngµy tr­êng+ Ngày trường: Nhàn cư mà bận tâm+ Tiết tấu đặc biệt: 3/3- Ước có cây đàn của vua Ngu Thuấn (ca ngợi cuộc sống ấm no, hạnh phúc, thanh bình) TÊm lßng ­u ¸i víi d©n, víi n­íc vµ kh¸t väng ®em l¹i cuéc sèng Êm no, h¹nh phóc cho mu«n d©n của nhà thơTìm hiểu chungĐọc - hiểu văn bảna.Bức tranh thiên nhiênb.Bức tranh cuộc sống1. Bức tranh thiên nhiên, cuộc sống (6 câu đầu)2. Vẻ đẹp tâm hồn Nguyễn Trãi (câu 1,7,8)Dẽ có Ngu cầm đàn một tiếng,Dân giàu đủ khắp đòi phương.Bui mét tÊc lßng ­u ¸i cò§ªm ngµy cuån cuén n­íc triÒu ®«ng.	( ThuËt høng .bµi 2 )III.Tæng kÕt1 . Néi dungBài thơ vẽ lại bức tranh sinh động của ngày hè với đầy đủ gam mầu, âm thanh của sự sống.- Qua bức tranh ấy ta thấy rõ vẻ đẹp tâm hồn Nguyễn Trãi – một con người suốt đời ưu ái với nhân dân, đất nước2. Nghệ thuậtSử dụng thể thơ thất ngôn xen lục ngôn Từ ngữ độc đáo, sinh động nghiêng về tả sự sống với động từ mạnh và gam màu đậm.- Lời lẽ chân thành, cởi mở, gần gũi, giàu tâm sựCảnh ngày hè - Nguyễn TrãiIII. Tæng kÕt1 . Néi dung1. Bức tranh thiên nhiên, cuộc sống (6 câu đầu)2. Vẻ đẹp tâm hồn Nguyễn Trãi (câu 1,7,8)2. NghÖ thuËt:Bài tập củng cố Tìm các câu lục ngôn trong bài và cho biết ý nghĩa của những câu thơ đó.?Gợi ýRồi hóng mát thuở ngày trường-Dân giàu đủ khắp đòi phươngTìm hiểu chungĐọc - hiểu văn bảna.Bức tranh thiên nhiênb.Bức tranh cuộc sống