Bài giảng Địa lí 10 - Bài 6: Hệ quả chuyển động xung quanh Mặt Trời của Trái Đất

Bài 6: Hệ quả chuyển động xung quanh Mặt Trời của Trái ĐấtGV: PHẠM THỊ LIÊN I. chuyển động biểu kiến hằng năm của Mặt TrờiII. Các mùa trong nămIII. Ngày đêm dài ngắn theo mùa và theo vĩ độNội dungTiết 5BÀI 6: HỆ QUẢ CHUYỂN ĐỘNG XUNG QUANH MẶTTRỜI CỦA TRÁI ĐẤTNỘI DUNGCHÍNHA-ĐẶC ĐIỂMB-HỆ QUẢ CHUYỂN ĐỘNG BIỂU KIẾN HÀNG NĂMCỦA MẶT TRỜI CÁC MÙATRONGNĂM NGÀY, ĐÊM DÀINGẮN KHÁC nhau THEO MÙA A - Đặc điểm chuyển động xung quanh Mặt Trời của trái đất:Mô hình chuyển động của trái đất xung quanh mặt trờiTiết 5BÀI 6: HỆ QUẢ CHUYỂN ĐỘNG XUNG QUANH MẶTTRỜI CỦA TRÁI ĐẤTNỘI DUNGCHÍNHA-ĐẶC ĐIỂMB-HỆ QUẢ CHUYỂN ĐỘNG BIỂU KIẾN HÀNG NĂMCỦA MẶT TRỜI CÁC MÙATRONGNĂM NGÀY, ĐÊM DÀINGẮN KHÁC nhau THEO MÙA A - Đặc điểm chuyển động xung quanh Mặt Trời của trái đất:Hướng chuyển động: theo chiều thuận thiên văn Quỹ đạo chuyển động: Theo hình Elip Trong quá trình chuyển động trục Trái Đất luôn nghiêng một góc 66033’’ so với quỹ đạo chuyển động.Thời gian chuyển động hết một vòng: 365 ngày gần 6 giờNhận xét về hướng, quỹ đạo, thời gian chuyển động của trái đất?Đường biểu diễn chuyển động biểu kiến của Mặt Trời trong nămThế nào là chuyển động biểu kiến Tiết 5BÀI 6: HỆ QUẢ CHUYỂN ĐỘNG XUNG QUANH MẶTTRỜI CỦA TRÁI ĐẤTNỘI DUNGCHÍNHA-ĐẶC ĐIỂMB-HỆ QUẢ CHUYỂN ĐỘNG BIỂU KIẾN HÀNG NĂMCỦA MẶT TRỜI CÁC MÙATRONGNĂM NGÀY, ĐÊM DÀINGẮN KHÁC nhau THEO MÙA I - Chuyển động biểu kiến hàng năm của mặt trờiThÕ nµo lµ chuyÓn ®éng biÓu kiÕn cña MÆt Trêi? Lµ chuyÓn ®éng kh«ng cã thùc cña MÆt Trêi, ®­ược sinh ra bëi chuyÓn ®éng tÞnh tiÕn cña Tr¸i §Êt quanh MÆt Trêi.Nguyên nhân:- Trái Đất chuyển động xung quanh Mặt Trời, tự quay quanh trục.-Trong khi chuyển động xung quanh Mặt Trời trục của trái đất luôn nghiêng với mặt phẳng quỹ đạo một góc 66o33’ và không đổi phươngTrong thực tế thì Mặt Trời đứng yên, Trái Đất chuyển động xung quanh mặt trờiTiết 5BÀI 6: HỆ QUẢ CHUYỂN ĐỘNG XUNG QUANH MẶTTRỜI CỦA TRÁI ĐẤTNỘI DUNGCHÍNHA-ĐẶC ĐIỂMB-HỆ QUẢ CHUYỂN ĐỘNG BIỂU KIẾN HÀNG NĂMCỦA MẶT TRỜI CÁC MÙATRONGNĂM NGÀY, ĐÊM DÀINGẮN KHÁC nhau THEO MÙA I- Chuyển động biểu kiến hàng năm của mặt trờiI chuyển động biểu kiến của mặt trờiMặt trời lên thiên đỉnh là gì?Là lúc 12h trưa mặt trời chiếu thẳng với tâm trái đấtTrong năm có bao nhiêu ngày mặt trời lên thiên đỉnh ?Tiết 5BÀI 6: HỆ QUẢ CHUYỂN ĐỘNG XUNG QUANH MẶTTRỜI CỦA TRÁI ĐẤTNỘI DUNGCHÍNHA-ĐẶC ĐIỂMB-HỆ QUẢ CHUYỂN ĐỘNG BIỂU KIẾN HÀNG NĂMCỦA MẶT TRỜI CÁC MÙATRONGNĂM NGÀY, ĐÊM DÀINGẮN KHÁC nhau THEO MÙA I- Chuyển động biểu kiến hàng năm của mặt trời (ChÝ tuyÕn B¾c) 23o27B (XÝch ®¹o) 0o23o27N(ChÝ tuyÕn Nam) Khu vùc nµo trªn Tr¸i §Êt cã hiÖn t­ưîng MÆt Trêi lªn thiªn ®Ønh mçi n¨m 2 lÇn? 1 lÇn? Khu vùc nµo kh«ng cã hiÖn tưîng MÆt Trêi lªn thiªn ®Ønh ?-Khu vực nội chí tuyến có hai lần Mặt Trời lên thiên đỉnh trong một năm.- Ở chí tuyến có một lần Mặt Trời lên thiên đỉnh trong một năm.-Từ chí tuyến về 2 cực không có Mặt Trời lên thiên đỉnhViệt Nam chúng ta cũng là nước nằm gọn trong nội chí tuyến bắc,có rất nhiều điểm có mặt trời lên thiên đinhe vậy theo em Hà Nội và thành phố HCM có bao nhiêu ngày mặt trời lên thiên đỉnh ? Tại sao lại xác định đc ngày này ?- Có 2 ngày mặt trời lên thiên đỉnhHà Nội là 26/5 và 18/7Hồ Chí Minh là 18/4 và 25/8Tiết 5BÀI 6: HỆ QUẢ CHUYỂN ĐỘNG XUNG QUANH MẶTTRỜI CỦA TRÁI ĐẤTNỘI DUNGCHÍNHA-ĐẶC ĐIỂMB-HỆ QUẢ CHUYỂN ĐỘNG BIỂU KIẾN HÀNG NĂMCỦA MẶT TRỜI CÁC MÙATRONGNĂM NGÀY, ĐÊM DÀINGẮN KHÁC nhau THEO MÙA II- Các mùa trong năm Mïa trong n¨m lµ g×?T¹i sao cã hiÖn tư­îng mïa trªn Tr¸i §Êt?- Kh¸i niÖm: Mïa lµ kho¶ng thêi gian trong mét n¨m, cã nh÷ng 	 ®Æc ®iÓm riªng vÒ thêi tiÕt vµ khÝ hËu.Tiết 5BÀI 6: HỆ QUẢ CHUYỂN ĐỘNG XUNG QUANH MẶTTRỜI CỦA TRÁI ĐẤTNỘI DUNGCHÍNHA-ĐẶC ĐIỂMB-HỆ QUẢ CHUYỂN ĐỘNG BIỂU KIẾN HÀNG NĂMCỦA MẶT TRỜI CÁC MÙATRONGNĂM NGÀY, ĐÊM DÀINGẮN KHÁC nhau THEO MÙA II- Các mùa trong năm LËp xu©nLËp h¹LËp thuLËp ®«ngC¸c mïa ë b¸n cÇu B¾cMÙAMÙA THEO DƯƠNG LỊCHMÙA THEO ÂM DƯƠNG LỊCHXuân 21/3(xuân phân) 22/6(hạ chí)4-5/2 (lập xuân 5-6/5 (lập hạ)Hạ22/6(hạ chí) 23/9(thu phân)5-6/5 (lập hạ) 7-8/8 (lập thu)Thu23/9(thu phân) 22/12(đông chí)7-8/8 (lập thu) 7-8/11 (lập đông)Đông22/12(đông chí) 21/3(xuân phân)7-8/11 (lập đông) 4-5/2(lập xuân)II. Các mùa trong nămVì sao có sự khác biệt như vậy?Vì theo các nước theo âm lịch thời gian khác nhauXuân phân21-3Hạ chí22-6Thu phân23-9Đông chí22-12Mùa đôngMùa xuânMùa hạMùa thuMột năm có 4 mùa, mỗi mùa có thời tiết khí hậu khác nhauXuânHạĐôngThuTiết 5BÀI 6: HỆ QUẢ CHUYỂN ĐỘNG XUNG QUANH MẶTTRỜI CỦA TRÁI ĐẤTNỘI DUNGCHÍNHA-ĐẶC ĐIỂMB-HỆ QUẢ CHUYỂN ĐỘNG BIỂU KIẾN HÀNG NĂMCỦA MẶT TRỜI CÁC MÙATRONGNĂM NGÀY, ĐÊM DÀINGẮN KHÁC nhau THEO MÙA II- Các mùa trong năm Tiết 5BÀI 6: HỆ QUẢ CHUYỂN ĐỘNG XUNG QUANH MẶTTRỜI CỦA TRÁI ĐẤTNỘI DUNGCHÍNHA-ĐẶC ĐIỂMB-HỆ QUẢ CHUYỂN ĐỘNG BIỂU KIẾN HÀNG NĂMCỦA MẶT TRỜI CÁC MÙATRONGNĂM NGÀY, ĐÊM DÀINGẮN KHÁC nhau THEO MÙA II- Các mùa trong năm Nguyªn nh©n: + Do Tr¸i §Êt chuyÓn ®éng xung quanh MÆt Trêi+ Do trôc Tr¸i §Êt nghiªng vµ kh«ng ®æi phư¬ng khi chuyÓn ®éng xung quanh MÆt Trêi.Tiết 5BÀI 6: HỆ QUẢ CHUYỂN ĐỘNG XUNG QUANH MẶTTRỜI CỦA TRÁI ĐẤTNỘI DUNGCHÍNHA-ĐẶC ĐIỂMB-HỆ QUẢ CHUYỂN ĐỘNG BIỂU KIẾN HÀNG NĂMCỦA MẶT TRỜI CÁC MÙATRONGNĂM NGÀY, ĐÊM DÀINGẮN KHÁC nhau THEO MÙA II- Các mùa trong năm LËp xu©nLËp h¹LËp thuLËp ®«ngC¸c mïa ë b¸n cÇu B¾cMÙAMÙA THEO DƯƠNG LỊCHMÙA THEO ÂM DƯƠNG LỊCHXuân HạThuĐông21/3(xuân phân) 22/6(hạ chí)22/6(hạ chí) 23/9(thu phân)23/9(thu phân) 22/12(đông chí)22/12(đông chí) 21/3(xuân phân)Tiết 5BÀI 6: HỆ QUẢ CHUYỂN ĐỘNG XUNG QUANH MẶTTRỜI CỦA TRÁI ĐẤTNỘI DUNGCHÍNHA-ĐẶC ĐIỂMB-HỆ QUẢ CHUYỂN ĐỘNG BIỂU KIẾN HÀNG NĂMCỦA MẶT TRỜI CÁC MÙATRONGNĂM NGÀY, ĐÊM DÀINGẮN KHÁC nhau THEO MÙA II- Các mùa trong năm LËp xu©nLËp h¹LËp thuLËp ®«ngC¸c mïa ë b¸n cÇu B¾cMÙAMÙA THEO DƯƠNG LỊCHMÙA THEO ÂM DƯƠNG LỊCHXuân 21/3(xuân phân) 22/6(hạ chí)4-5/2 (lập xuân 5-6/5 (lập hạ)Hạ22/6(hạ chí) 23/9(thu phân)5-6/5 (lập hạ) 7-8/8 (lập thu)Thu23/9(thu phân) 22/12(đông chí)7-8/8 (lập thu) 7-8/11 (lập đông)Đông22/12(đông chí) 21/3(xuân phân)7-8/11 (lập đông) 4-5/2(lập xuân)Tiết 5BÀI 6: HỆ QUẢ CHUYỂN ĐỘNG XUNG QUANH MẶTTRỜI CỦA TRÁI ĐẤTNỘI DUNGCHÍNHA-ĐẶC ĐIỂMB-HỆ QUẢ CHUYỂN ĐỘNG BIỂU KIẾN HÀNG NĂMCỦA MẶT TRỜI CÁC MÙATRONGNĂM NGÀY, ĐÊM DÀINGẮN KHÁC nhau THEO MÙA III- Ngày đêm dài ngắn khác nhau theo mùa và vĩ độHiÖn tư­îng ngµy, ®ªm dµi ng¾n kh¸c nhau theo mïa vµ theo vÜ ®éNhóm 1: Nhận xét độ dài ngày đêm theo mùa ( kết hợp hình 6.2 SGK)Nhóm 2: Nhận xét độ dài ngày đêm theo vĩ độIII. Ngày , đêm dài ngắn theo mùaHình 1 ngày 22/6 ;à mùa hạ của bắc bán cầu, mùa đông của nam bán cầu.Hình 2 ngày 22/16 là mùa đông của bắc bán cầu ,mùa hạ ở nam bán cầuHiện tượng ngày, đêm dài ngắn theo mùa và theo vĩ độTiết 5BÀI 6: HỆ QUẢ CHUYỂN ĐỘNG XUNG QUANH MẶTTRỜI CỦA TRÁI ĐẤTNỘI DUNGCHÍNHA-ĐẶC ĐIỂMB-HỆ QUẢ CHUYỂN ĐỘNG BIỂU KIẾN HÀNG NĂMCỦA MẶT TRỜI CÁC MÙATRONGNĂM NGÀY, ĐÊM DÀINGẮN KHÁC nhau THEO MÙA III- Ngày đêm dài ngắn khác nhau theo mùa và vĩ độa. Theo mùaTiết 5BÀI 6: HỆ QUẢ CHUYỂN ĐỘNG XUNG QUANH MẶTTRỜI CỦA TRÁI ĐẤTNỘI DUNGCHÍNHA-ĐẶC ĐIỂMB-HỆ QUẢ CHUYỂN ĐỘNG BIỂU KIẾN HÀNG NĂMCỦA MẶT TRỜI CÁC MÙATRONGNĂM NGÀY, ĐÊM DÀINGẮN KHÁC nhau THEO MÙA III- Ngày đêm dài ngắn khác nhau theo mùa và vĩ độa. Theo vĩ độVÜ ®é§é dµi ngµy - ®ªm22/622/12Tõ vßng cùc B¾c ®Õn cùc B¾cNgµy dµi 24 giꧪm dµi 24 giêChÝ tuyÕn B¾cNgµy > ®ªmNgµy ®ªmTõ vßng cùc Nam ®Õn cùc Nam§ªm dµi 24 giêNgµy dµi 24 giêIII. Ngày, đêm dài ngắn theo mùa và theo vĩ độ - Nguyên nhân: Do trục Trái Đất nghiêng và không đổi phương khi quay quanh Mặt Trời - Mùa theo dương lịch và độ dài ngày, đêm ở hai bán cầu trái ngược nhauViệt Nam có bao nhiêu lần Mặt Trời lên thiên đỉnh?Mùa của miền Bắc Việt Nam được chia như thế nào?Biểu hiện của ngày, đêm dài ngắn theo mùa ở Việt Nam?Câu hỏi:Việt Nam có 2 lần mặt trời lên thiên đỉnh Miền Bắc Việt Nam có đầy đủ 4 mùa: xuân, hạ, thu, đông.21/3-22/6: Ngày>đêm22/6-23/9: Ngày>đêm23/9-22/12: Ngày<đêm22/12-21/3: ngày<đêmTiết 5BÀI 6: HỆ QUẢ CHUYỂN ĐỘNG XUNG QUANH MẶTTRỜI CỦA TRÁI ĐẤT31CỦNG CỐ1. V× sao trªn Tr¸i §Êt cã hiÖn t­îng mïa, ngµy ®ªm dµi ng¾n kh¸c nhau theo mïa vµ theo vÜ ®é?. Tr¸i §Êt tù quay quanh trôc. Tr¸i §Êt quay quanh MÆt Trêi. TÊt c¶ c¸c ý trªn. Trôc cña T§ lu«n nghiªng víi mÆt ph¼ng quü ®¹o 1 gãc vµ kh«ng ®æi ph­¬ng 2. Mïa trªn Tr¸i §Êt tr¸i ng­ược nhau vÒ...... ............., nÕu BBC lµ mïa........, th× NBC lµ mïa...........thêi gian4. VÜ tuyÕn nµo lu«n cã ®é dµi ban ngµy b»ng ®é dµi ban ®ªm lµ ..XÝch ®¹o (00)5. Cµng xa ....................chªnh lÖch ®é dµi........................cµng lín.XÝch ®¹ongµy ®ªm6. T¹i.........cña Tr¸i §Êt cã ®é dµi............hoÆc..........kÐo dµi tíi .....th¸ng.cùcngµy®ªm63. Nèi cÆp ®«i sau ®©y sao cho ®óng: - Ngµy dµi nhÊt ë B¾c B¸n CÇu 22/12 - Ngµy ng¾n nhÊt ë Nam B¸n CÇu 22/6hÌ®«ngTiết 5BÀI 6: HỆ QUẢ CHUYỂN ĐỘNG XUNG QUANH MẶTTRỜI CỦA TRÁI ĐẤTTrái Đất chuyển động xung quanh Mặt trời theo hướng từ .. sang . Trên quỹ đạo hình . Thời gian chuyển động một vòng mất .Hãy điền từ thích hợpvào chỗ trốngTây đông Elip 365 ngày 6 giờTiết 5BÀI 6: HỆ QUẢ CHUYỂN ĐỘNG XUNG QUANH MẶTTRỜI CỦA TRÁI ĐẤTỞ Bắc bán cầu vào ngày 22-6 còn được gọi là ngày gì ?Ngày Hạ chíTiết 5BÀI 6: HỆ QUẢ CHUYỂN ĐỘNG XUNG QUANH MẶTTRỜI CỦA TRÁI ĐẤTNguyên nhân dẫn tới hiện tượng ngày đêm dài ngắn khác nhau theo mùa và theo vĩ độ- Trái đất chuyển động xung quanh mặt trời- Trục trái đât luôn nghiêng với mặt phẳng quỹ đạoBµi vÒ nhµC©u 1: Gi¶i thÝch c©u ca dao ViÖt Nam:Đêm tháng năm, chưa nằm đã sángNgày tháng mười, chưa cười đã tối.Câu này đúng cho khu vực nào?C©u 2: Nếu Trái Đất chỉ chuyển động xung quanh mặt trời mà không tự quay thì trái đất có ngày, đêm không ? Nếu có thì thời gian ban ngày và ban đêm là bao nhiêu ? Khi đó, ở bề mặt trái đất có sự sống không? Tại sao?Xin chân thành cám ơn sự theo dõi của quý thầy cô cùng tất cả các em học sinh. Kính chúc quý thầy cô cùng em sức khỏe, hạnh phúc !