Giáo án Lịch sử Lớp 10 - Bài 32: Cách mạng công nghiệp ở châu Âu - Nguyễn Văn Hới

LỚP 10- BÀI 32
TRƯỜNG THPT ĐỖ CÔNG TƯỜNG
GV: NGUYỄN VĂN HỞI, TRẦN HỮU PHÚC.
CHƯƠNG II: CÁC NƯỚC ÂU - MỸ
(TỪ ĐẦUTHẾ KỶ XIX ĐẾN ĐẦU THẾ KỶ XX)
Bài 32: CÁCH MẠNG CÔNG NGHIỆP Ở CHÂU ÂU
I. MỤC TIÊU BÀI HỌC.
1. Kiến thức.
- Những tiền đề dẫn tới sự bùng nổ của cách mạng công nghiệp.
- Những thành tựu quan trọng của cách mạng công nghiệp Anh trên các lĩnh vực: Phát minh máy móc, luyện kim và giao thông vận tải.
- Hệ quả của Cách mạng công nghiệp về kinh tế, xã hội.
2. Kỹ năng
- Rèn luyện kỹ năng phân tích, liên hệ, so sánh ...
3. Thái độ
Trân trọng, cảm phục sự nổ lực và cố gắng không ngừng của con người để phát minh sáng chế được những phương tiện tiến bộ nhằm nâng cao NSLĐ và đời sống của con người. 
4. Định hướng phát triển năng lực
Hình thành năng lực tự học, hợp tác, trình bày cho học sinh...
II. CHUẨN BỊ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH.
1. Chuẩn bị của giáo viên: 
 - Tranh ảnh về những phát minh công nghiệp trong thời kỳ này.
- Lược đồ nước Anh.
- Tư liệu tham khảo về kinh tế, văn hóa phần lịch sử thế giới.
- Máy tính kết nối máy chiếu.
2. Chuẩn bị của học sinh: 
- SGK, các tài liệu tham khảo có liên quan.
- Tư liệu về cách mạng công nghiệp châu Âu.
III. TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY - HỌC 
A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG.
1. Mục tiêu: 
Với việc cho học sinh xem đoạn phim tư liệu về cuộc cách mạng 4.0, các em có thể gợi nhớ những thành tựu của cách mạng khoa học kĩ thuật có vai trò quan trọng trong cuộc sống của con người. Từ đó kích thích sự tò mò, lòng khát khao mong muốn tìm hiểu những điều chưa biết ở hoạt động hình thành kiến thức mới của bài học.
 2. Phương thức: 
 - Giáo viên cung cấp cho học sinh đoạn phim tư liệu về cuộc cách mạng 4.0 
- Giáo viên giao nhiệm vụ cho học sinh: 
1. Đọan phim tư liệu trên phản ánh điều gì?
2. Nêu vai trò của cách mạng khoa học kĩ thuật với cuộc sống của con người. Cho ví dụ.
- Học sinh hoạt động cá nhân để tìm hiểu về yêu cầu của giáo viên.
- Giáo viên yêu cầu 2 học sinh trình bày sản phẩm, học sinh trong lớp lắng nghe và bổ sung. 
3. Gợi ý sản phẩm
Mỗi học sinh có thể trình bày sản phẩm với các mức độ khác nhau, giáo viên lựa chọn 01 sản phẩm nào đó của học sinh để làm tình huống kết nối vào bài mới.
B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC
Hoạt động 1. Cách mạng công nghiệp Anh 
1. Mục tiêu: 
+ Tiền đề để nước Anh tiến hành cách mạng công nghiệp đầu tiên
+ Những thành tựu của cách mạng công nghiệp.
2. Phương thức:
- Giáo viên yêu cầu học sinh đọc thông tin sgk và thảo luận các vấn đề
1. Theo em để một cuộc cách mạng Công nghiệp diễn ra thì cần có những điều kiện gì?
2. Vì sao CMCN diễn ra đầu tiên ở nước Anh?
3. CMCN ở nước Anh diễn ra đầu tiên trong lĩnh vực nào? Vì sao?
- Học sinh hoạt động cá nhân sau đó trao đổi theo cặp đôi.
- Giáo viên yêu cầu đại diện của 2 nhóm trình bày sản phẩm, học sinh lắng nghe và bổ sung.
3. Gợi ý sản phẩm.
- Tiền đề: 
+ Chính trị (giai cấp TS nắm quyền thống trị)
+ Kinh tế- Kĩ thuật (Nguồn vốn, thị trường, kĩ thuật)
+ Xã hội (Nhân công)
- CMCN diễn ra đầu tiên tại Anh vì: 
+ Anh có những điều kiện chuẩn bị cho Cách mạng công nghiệp diễn ra sớm hơn các nước khác: cách mạng TS nổ ra sớm, chính quyền do giai cấp tư sản nắm quyền.
+ Kinh tế tư bản chủ nghĩa phát triển mạnh, nhất là trong lĩnh vực công nghiệp.
 Anh có hệ thống thuộc địa rộng lớn, tạo điều kiện cho giai cấp tư sản tích lũy vốn để đầu tư vào công nghiệp trong nước.
+ Tình trạng rào đất cướp ruộng, người nông dân mất hết ruộng đất buộc họ phải đi làm thuê kiếm sống.
- CMCN diễn ra đầu tiên trong ngành CN dệt (CN nhẹ) vốn ít, thu hồi nhanh.
- Những thành tựu của cách mạng công nghiệp Anh
Thời gian
Người phát minh
Tên sản phẩm
Tác dụng
1764
Giêm-ha-gri-vơ
máy kéo sợi Gienni
Tăng năng suất kéo sợi
1769
Ác-crai-tơ
máy kéo sợi chạy bằng sức nước
Tạo sản phẩm chắc hơn, giảm sức lao động của con người
1779
Crôm-tơn
cải tiến máy kéo sợi
Tạo được sản phẩm bền và đẹp
1785
Các-rai
chế tạo máy dệt chạy bằng sức nước
Tăng năng suất lên gấp 40 lần
1784
Giêm Oát
máy hơi nước
Tăng năng suất, giải phóng sức lao động, khởi đầu quá trình CNH.
1735
Abraham Darby
Phương pháp nấu than cốc
Tạo được đóng góp mới cho việc luyện gang thép
1784
Lò luyện gang đầu tiên
Tăng năng suất sản xuất đồ kim loại.
1814
Xtiphen Xơn
Đầu máy xe lửa đầu tiên
Tăng tốc độ và khối lượng vận chuyển hàng hóa
- Nhận xét:
+ Con đường dẫn đến các phát minh: Do yêu cầu ngày càng cao của kĩ thuật
+ Máy hơi nước là quan trọng
+ Chuyển lao động thủ công sang máy móc
+ Khởi đầu quá trình công nghiệp hóa.
+ Sản phẩm sau sẽ giải quyết những hạn chế của sản phẩm trước và đáp ứng nhu cầu của sự phát triển trong sản xuất.
Hoạt động 2. Cách mạng công nghiệp ở Pháp, Đức: Giáo viên yêu cầu học sinh tự học.
Hoạt động 3. Hệ quả của cách mạng công nghiệp 
1. Mục tiêu:qua phần này học sinh cần biết được hệ quả về kinh tế - xã hội của cuộc CMCN. Những hệ quả này có ảnh hưởng như thế nào đến tình hình kinh tế - chính trị ở Châu Âu lúc bấy giờ.
2. Phương thức: 
- Giáo viên giao nhiệm vụ cho học sinh: đọc thông tin sgk và cho biết những tác động tích cực và tiêu cực của cuộc cách mạng công nghiệp.
- Học sinh hoạt động cá nhân tiếp nhận và thực hiện sản phẩm: 
- Giáo viên gọi 2-3 học sinh trình bày sản phẩm của mình, học sinh khác bổ sung
3. Gợi ý sản phẩm:
Ưu điểm
- Về kinh tế: 
+ Nâng cao năng suất lao động làm ra khối lượng sản phẩm lớn cho xã hội.
+ Thay đổi bộ mặt các nước tư bản, nhiều trung tâm công nghiệp mới và thành thị đông dân ra đời.
- Về xã hội:
+ Hình thành 2 giai cấp mới là: tư sản công nghiệp và vô sản công nghiệp.
Hạn chế
+ Môi trường, tai nạn... 
+ Mâu thuẫn xã hội ngày càng tăng lên.
C. HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP
1. Mục tiêu
Nhằm củng cố, hệ thống hóa kiến thức mới mà học sinh đã được lĩnh hội ở các bài học trước đây. Giúp các em có tư duy tốt, có khả năng phân tích, đánh giá các sự kiện.
2. Phương thức
- Giáo viên giao nhiệm vụ cho học sinh và theo phương thức làm việc cá nhân, trong quá trình làm việc học sinh có thể trao đổi với bạn hoặc cô giáo:
- Trò chơi ghép hình ảnh của phát minh với tác giả
+ Máy Gien-ni
+ Máy hơi nước
+ Máy kéo sợi được cải tiến.
+ Máy dệt.
- Thời gian 2 phút.
3. Gợi ý sản phẩm
+ Máy Gien-ni Giêm-ha-gri-vơ
+ Máy hơi nước	Giêm Oát
+ Máy kéo sợi được cải tiến.	Crôm-tơn
+ Máy dệt.	Các-rai
D. HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG VÀ MỞ RỘNG.
1. Mục tiêu 
Nhằm vận dụng kiến thức mà học sinh đã được học trong bài để giải quyết các vấn đề mới trong học tập và thực tiễn.
2. Phương thức
Ưu điểm và hạn chế của quá trình thực hiện công nghiệp hóa ở nước ta hiện nay? Theo em phải làm gì để khắc phục những hạn chế đó?
3. Gợi ý sản phẩm
- Ưu điểm:
+ Kinh tế
+ Giao thông
+ Đời sống của con người
- Hạn chế: Ô nhiễm môi trường, tai nạn, khoảng cách giàu nghèo...
- Biện pháp giải quyết: Phát triển công nghiệp phải đi đôi với bảo vệ môi trường, quan tâm đến vấn đề an sinh xã hội...
Giáo viên giao nhiệm vụ cho học sinh
Tìm hiểu về nước Đức, nước Mĩ cuối thế kỉ XIX.