Bài giảng Sinh học khối 10 - Bài 11: Vận chuyển các chất qua màng sinh chất

KIỂM TRA BÀI CŨ Trình bày cấu trúc, chức năng của màng sinh chất? BÀI 11 VẬN CHUYỂN CÁC CHẤT QUA MÀNG SINH CHẤT NỘI DUNGI. VẬN CHUYỂN THỤ ÐỘNGII. VẬN CHUYỂN CHỦ ÐỘNGIII. NHẬP BÀO VÀ XUẤT BÀOI. VẬN CHUYỂN THỤ ÐỘNGNƯỚCCuSO41g00121g30122g0012EM HÃY QUAN SÁT THÍ NGIỆM VÀ CHO BIẾT HIỆN TƯỢNG DÌ ĐÃ XẢY RA?3. EM HÃY CHỌN TỪ, CỤM TỪ THÍCH HỢP ĐIỀN VÀO CHỖ TRỐNG ĐỂ HOÀN THÀNH KẾT LUẬN SAU: CÁC TỪ, CỤM TỪ: a, cao b. tiêu tốn. c, không tiêu tốn. d, thấp. e. khuếch tán. g, thế nước thấp, h. thẩm thấu i, thế nước cao. k. Tiêu tốnKẾT LUẬN:+ Các chất tan vận chuyển thụ động, từ nơi có nồng độ (2........) đến nơi có nồng độ(3...........) theo nguyên lí (4........), (5..............) năng lượng.+ Các phân tử nước vận chuyển từ nơi có (6...........) đến nơi có (7........) gọi là sự (8..............)EM HÃY QUAN SÁT HÌNH VẼ, NGHIÊN CỨU SGK, THẢO LUẬN ĐỂ TRẢ LỜI CÁC CÂU HỎI SAU:2. XÁC ĐỊNH CHIỀU DI CHUYỂN CỦA CÁC PHÂN TỬ CHẤT TAN VÀ CÁC PHÂN TỬ NƯỚC TRONG CÁC MÔI TRƯỜNG TRÊN. 3. EM HÃY CHỌN TỪ, CỤM TỪ THÍCH HỢP ĐIỀN VÀO CHỖ TRỐNG ĐỂ HOÀN THÀNH KẾT LUẬN SAU: CÁC TỪ, CỤM TỪ: a, cao b. tiêu tốn. c, không tiêu tốn. d, thấp. e. khuếch tán. g, thế nước thấp, h. thẩm thấu i, thế nước cao. k. Tiêu tốnKẾT LUẬN:+ Các chất tan vận chuyển thụ động, từ nơi có nồng độ (2........) đến nơi có nồng độ(3...........) theo nguyên lí (4........), (5..............) năng lượng.+ Các phân tử nước vận chuyển từ nơi có (6...........) đến nơi có (7........) gọi là sự (8..............)MÔI TRƯỜNG A, B, C THUỘC LOẠI MÔI TRƯỜNG NÀO TRONG CÁC LOẠI MÔI TRƯƠNG SAU: MÔI TRƯỜNG ƯU TRƯƠNG, MÔI TRƯỜNG NHƯỢC TRƯƠNG, MÔI TRƯỜNG ĐẲNG TRƯƠNG.ecdhiga( Nồng độ cao )Chất hòa tan( Nồng độ thấp )Chất hòa tanPhân tử H2O(Nồng độ thấp )Phân tử H2O( Nồng độ cao)Khuếch tánSự thẩm thấuQUÁ TRÌNH VẬN CHUYỂN THỤ ĐỘNG CÓ ĐẶC ĐIỂM GÌ?THẾ NÀO LÀ VẬN CHUYỂN THỤ ĐỘNG?QUAN SÁT HÌNH SAU VÀ CHO BIẾT CÁC CHẤT CÓ THỂ VẬN CHUYỂNTHỤ ĐỘNG QUA MÀNG THEO NHỮNG CON ĐƯỜNG NÀO?-+-Aquaporin 32-++--+-+++1 -Lôùp photpholipit keùp . 2 -Aquaporin . 3 -Keânh proâteâin xuyeân maøng 1NaCl 0,9%NaCl 0,6%NaCl 0,3%ĐẲNG TRƯƠNGƯU TRƯƠNGNHƯỢC TRƯƠNGABCHỒNG CẦUNẾU CHO TẾ BÀO THỰC VẬT VÀO MÔI TRƯỜNG C TẾ BÀO CÓ BỊ VỠ RA KHÔNG, TẠI SAO?A, B, C THUỘC LOẠI MÔI TRƯỜNG GÌ?NHIỀU PHÂNĐỦ PHÂNÍT PHÂNABCHIỆN TƯỢNG GÌ XẢY RA KHI TRỒNG CÂY VÀO BA MÔI TRƯỜNG SAU? TỐC ĐỘ KHUẾCH TÁN CỦA CÁC CHẤT VÀO RA TẾ BÀO PHỤ THUỘCVÀO NHỮNG YẾU TỐ NÀO?EM HÃY LẤY VÍ DỤ VỀ HIỆN TƯỢNG KHUẾCH TÁN TRONG THỰC TIỄN.- SỰ CHÊNH LỆCH NỒNG ĐỘ NHIỆT ĐỘ MÔI TRƯỜNG- KÍNH THƯỚC CÁC PHÂN TỬ CHẤT TANMẠCH MÁUPHẾ NANG14% Oxi5% Cacbonic10% Oxi55% CacbonicTRONG TRƯỜNG HỢP TRÊN OXI VÀ CACBONIC SẼ DI CHUYỂN NHƯ THẾ NÀO?ATPTRÌNH BÀY KHÁI NIỆM VẬN CHUYỂN CHỦ ĐỘNG.- Proâteâin maøng keát hôïp vôùi cô chaát caàn vaän chuyeån- Proâteâin maøng töï quay trong maøng- Phaân töû cô chaát ñöôïc giaûi phoùng vaøo trong teá baøo.ATP ADP2. Cô cheá:NỘI BÀONGOẠI BÀOMÀNGATPADPATPADPTHẬNUreâ (ñoäc) Glucozô (boå)ĐẶC ĐIẺM CỦA VẬN CHUYỂN CHỦ ĐỘNG?Nồng độ caoNồng độ thấpATPÝ NGHĨA CỦA VẬN CHUYỂN CHỦ ĐỘNG LÀ GÌ?III. NHẬP BÀO VÀ XUẤT BÀOQuan sát đoạn phim sau và cho biết thế nào là hình thực nhập bào ? Hình thức xuất bào?NHẬP BÀO GỒM HAI PHƯƠNG THỨC: ẨM BÀO VÀ THỰC BÀO. THỰC BÀO XẢY RA VỚI VẬT THỂ RẮN, ẨM BÀO XẢY RA VỚI VẬT THỂ LỎNGKHI NÀO TẾ BÀO SỬ DỤNG PHƯƠNG THỨC NHẬP BÀO VÀ XUẤT BÀO?KHI PHÂN TỬ CÓ KÍCH THƯỚC LỚN HƠN KÍCH THƯỚC LỖ MÀNG THÌ TẾ BÀO SỬ DỤNG PHƯƠNG THỨC NHẬP BÀO VÀ XUẤT BÀO.Bài tập củng cố ATP(1) (2)  Hình vẽ dưới đây cho thấy sự vận chuyển các chất qua màngSố (1), (2) là các hình thức vận chuyển các chất. Đó là những hình thức nào? So sánh hai hình thức đó. Bài tập củng cố - Giống nhau: + Đều là hình thức vận chuyển các chất của tế bào. + Ðều diễn ra khi có sự chênh lệch về nồng độ chất tan giữa môi trường trong và ngoài tế bào. Vận chuyển thụ độngVận chuyển chủ động Không cần cung cấp năng lượng. Cần cung cấp năng lượngCác chất từ nơi có nồng độ cao đến nơi có nồng độ thấp.Các chất từ nơi có nồng độ thấp đến nơi có nồng độ cao. - Khác nhau: DỰA VÀO KIẾN THỨC ĐÃ HỌC EM HÃY GIẢI THÍCH1/ Tai sao khi ngâm quả mơ chua vào đường sau một thời gian quả mơ có vị ngọt, chua và nước ngâm mơ cũng có vị ngọt và chua ?3/ Tại sao rau muống chẻ ban đầu thì thẳng, khi ngâm vào nước lai cong theo một chiều ?2/ Khi xào rau làm thế nào để rau không bị quát, dai mà vẫn xanh dòn ? Vì khi vẩy nước vào rau, nước sẽ thấm vào trong tế bào làm cho tế bào trương lên khiến cho rau không bị héo. Tại sao muốn giữ cho rau tươi, ta phải thường xuyên vẩy nước vào? Ứng dụng trong việc bón phân cho cây người ta phải bón như thế nào? Pha loãng với nước rồi tưới cho cây hoặc bón xa gốc cây, không nên bón trực tiếp vào gốc cây mà không tưới nước.Hướng dẫn về nhà Làm bài tập cuối bài. Học thuộc bài. Chuẩn bị bài thực hành.