Bài giảng Sinh học 10 - Bài 14: Enzym và vai trò của enzim trong quá trình chuyển hoá vật chất

Kiểm tra bài cũGiải thích khái niệm chuyển hóa vật chất?Bài 14 Enzym và vai trò của enzim trong quá trình chuyển hoá vật chấtPhản ứng sinh hoá là những phản ứng hoá học, xảy ra bên trong cơ thể sinh vật, với những điều kiện của cơ thể.Những chất xúc tác cho loại phản ứng này gọi là những chất xúc tác sinh học, chúng chỉ được tổng hợp trong tế bào sống còn gọi là enzim.Enzim là gì?Bài 14 Enzym và vai trò của enzim trong quá trình chuyển hoá vật chấtI. Enzim	Là những chất xúc tác sinh học được tổng hợp bên trong tế bào sống, chỉ làm tăng tốc độ phản ứng mà không bị biến đổi sau phản ứng.	VD: amylaza; pesin; lipaza 1pt H2O2 1pt Fe 300 n¨mH2O + O21pt Catalaza 1 gi©yBài 14 Enzym và vai trò của enzim trong quá trình chuyển hoá vật chấtI. Enzim	1. Cấu trúc	Enzim được cấu tạo chỉ bởi protein hoặc bởi protein và thành phần phi protein (Co Enzim)	Trung tâm hoạt động (khe nhỏ, chỗ lõm trên bề mặt enzim) có cấu hình tương thích với cấu hình của cơ chất, là nơi diễn ra phản ứng giữa enzim và cơ chấtBài 14 Enzym và vai trò của enzim trong quá trình chuyển hoá vật chấtI. Enzim	1. Cấu trúc	prôtêinTrung tâm hoạt độngPhi prôtêinPhức hợp enzim-cơ chấtBài 14 Enzym và vai trò của enzim trong quá trình chuyển hoá vật chấtI. Enzim	1. Cấu trúc	2. Cơ chế tác độngEnzimCơ chấtTương tác enzim-cơ chấtSản phẩmPhức hợp enzim-cơ chấtBài 14 Enzym và vai trò của enzim trong quá trình chuyển hoá vật chấtI. Enzim	1. Cấu trúc	2. Cơ chế tác độngEnzimCơ chấtTương tác enzim-cơ chấtSản phẩmBài 14 Enzym và vai trò của enzim trong quá trình chuyển hoá vật chấtI. Enzim	1. Cấu trúc	2. Cơ chế tác độngNếu quy định enzim là E, cơ chất là S, sản phẩm là P thì ta có phản ứng enzim-cơ chất như thế nào?E + S = E + PBài 14 Enzym và vai trò của enzim trong quá trình chuyển hoá vật chấtI. Enzim	1. Cấu trúc	2. Cơ chế tác động	3. Các yếu tố ảnh hưởng tới hoạt tính enzimNhiệt độĐộ pHNồng độ cơ chấtNồng độ enzimChất ức chế hoặc hoạt hoá enzimBài 14 Enzym và vai trò của enzim trong quá trình chuyển hoá vật chấtI. EnzimII. Vai trò của enzim trong quá trình chuyển hoá vật chất	Enzim xúc tác các phản ứng sinh hoá trong tế bào.2. Tế bào điều chỉnh quá tình chuyển hoá vật chất bằng cách điều chỉnh hoạt tính của enzim, qua hệ thống chất hoạt hoá và chất ức chế Mô hình ức chế ngược Ức chế ngược là kiểu điều hoà trong đó sản phẩm của con đường chuyển hoá quay lại tác động như một chất ức chế làm bất hoạt cho enzim xúc tác phản ứng đầu của quá trình chuyển hoá.ADCBPEnzim bEnzim cEnzim dEnzim aức chế làm bất hoạt enzim aRối loạn chuyển hoá	Ví dụ: bệnh phênilkêtônuria do thiếu enzim xúc tác cho phản ứng chuyển phênilalanin trong thức ăn thành tirôzin, trong cơ thể dư thừa phênilalanin gây độc, lại thiếu tirôzin cung cấp cho cơ thểPhenialanin EnzimTirozin phênilkêtônuriaCủng cốSơ đồ dưới đây mô tả các con đường chuyển hoá giả định. Mũi tên chấm gạch chỉ sự ức chế ngược. Nếu chất G và F dư thừa trong tế bào thì nông độ chất nào sẽ tăng một cách bất thường?ABCDEGFHa. Nhiệt độNhiệt độHoạt tính enzim amylaza37Mỗi enzim có một nhiệt độ tối ưu tại đó enzim có hoạt tính tối đaLàm cho tốc độ phản ứng xảy ra nhanh nhấtNhận xét và giải thích đồ thịVì enzim có bản chất prôtêin nên giới hạn nhiệt độ của nó k quá lớn ( 60 độ), trừ enzim của một số vi khuẩn trong các suối nước nóng hoặc một số trường hợp đặc biệt.Quay lạib. Độ pHMỗi enzim có một độ pH thích hợp để hoạt độngHoạt tính enzimamilaza7.2Hoạt tính enzimpepsin2.5Quay lạiPhiếu học tập? Quan sát hai đồ thị và trả lời câu hỏi:1. Nhận xét về đồ thị?2. Giải thích?Hoạt tính enzimNồng độ cơ chất12Hoạt tính enzimNồng độ enzimNđộ Cơ chấtHoạt tính enzimNđộ EnzimHoạt tính enzimVới một lượng enzim xác định,Nếu tăng dần lượng cơ chất thì thoạt đầu, hoạt tính enzim tăng dần. Sau đó thì nồng độ cơ chất tăng thì hoạt tính enzim cũng không tăng nữaVới một lượng cơ chất xác định, khi nồng độ enzim càng cao thì hoạt tính enzim càng tăngSố trung tâm hoạt động tăng thì số cơ chất bị kết hợp trong một đơn vị thời gian tăngNHẬN XÉTGIẢI THÍCH ĐỒ THỊ 1 ĐỒ THỊ 2Phiếu học tậpVì tất cả trung tâm hoạt động của enzim đã được bão hoà	 cơ chấtQuay lạiQuay lạiChất ức chế hoặc hoạt hoá enzimChất ức chế + enzim 	 giảm hoạt tính của enzimChất hoạt hoá + enzim 	 tăng hoạt tính của enzim