Bài giảng Địa lý Lớp 10 - Bài 12: Thủy quyển Nước trên lục địa - Năm học 2022-2023 - Dương Thị Huệ - Trường THPT Đa Kia

Trường THPT Đ A KIA 
THỦY QUYỂN N ƯỚC TRÊN LỤC ĐỊA 
Bài 1 2 
I. Thủ quyĨn 
Dùa vµo s¬ ®å, h·y x¸c ®Þnh vÞ trÝ cđa thủ quyĨn. 
Tr×nh bµy hiĨu biÕt cđa m×nh vỊ 
vßng tuÇn hoµn n­íc trªn Tr¸i §Êt. 
Câu hỏi :Dựa vào kiến thức trong sách giáo khoa trả lời các câu hỏi ? 
-Thuỷ quyển là gì ? 
-Trên trái đất có bao nhiêu vòng tuần hoàn nước ? 
- Vòng tuần hoàn nhỏ có bao nhiêu giai đoạn. Kể ra ? 
-Vòng tuần hoàn lớn có bao nhiêu giai đoạn . Kể ra ? 
Khái niệm: 
	 Thuỷ quyển là lớp nước trên Trái đất b gồm : nước trong biển, đại dương, nước trên lục địa và hơi nước trong khí quyển. 
TuÇn hoµn n­íc trªn Tr¸i §Êt 
	Trªn Tr¸i §Êt n­íc lu«n vËn ®éng 
 → t¹o thµnh tuÇn hoµn n­íc: 
	+Vßng tuÇn hoµn nhá : 
	Bao gåm 2 giai ®o¹n bèc h¬i vµ n­íc r¬i . 
	+ Vßng tuÇn hoµn l ớn : 
	 B ao gåm c¸c giai ®o¹n bèc h¬i , n­íc r¬i dßng ch¶y vµ n­íc ngÇm. 
I. Thủ quyĨn 
II. NƯỚC TRÊN LỤC ĐỊA  1. Các nhân tố ảnh hưởng đến chế độ nước sơng 
§äc SGK, kÕt hỵp cïng c¸c h×nh minh ho¹ h·y ®iỊn tiÕp vµo s¬ ®å sau vµ tr¶ lêi c¸c c©u hái trong SGK 
Nh©n tè ¶nh h­ëng 
M­a, b¨ng tuyÕt, n­íc ngÇm 
§Þa thÕ, thùc vËt, hå, ®Çm 
NhiƯt ®íi, 
 ®Þa h×nh thÊp 
cđa ®íi «n hoµ 
¤n ®íi l¹nh 
§Þa thÕ 
Thùc vËt 
Hå ®Çm 
ChÕ ®é n­íc m­a, b¨ng tuyÕt, n­íc ngÇm 
NhiƯt ®íi, ®Þa h×nh thÊp ®íi «n hoµ 
¤n ®íi l¹nh 
Nhãm 1 
Nhãm 2 
§Þa thÕ, thùc vËt, hå vµ ®Çm 
§Þa thÕ 
Thùc vËt 
Hå ®Çm 
MUA NHIẸT ĐỚI 
 NUI PHU SĨ 
HOANG MẠC XAHARA 
BĂNG TAN Ở BẮC CỰC 
ĐƯỜNG ĐÈO MIỀN TRUNG 
ChÕ ®é m­a, b¨ng tuyÕt, n­íc ngÇm 
NhiƯt ®íi, ®Þa h×nh thÊp, «n ®íi 
¤n ®íi l¹nh 
Nguån cung cÊp n­íc chđ yÕu lµ n­íc m­a 
ChÕ ®é n­íc s«ng phơ thuéc vµo chÕ ®é m­a: Mïa lị trïng víi mïa m­a , mïa c¹n trïng víi mïa kh« 
N­íc ngÇm : §iỊu tiÕt chÕ ®é dßng ch¶y 
 ChÕ ®é n­íc s«ng phơ thuéc vµo l­ỵng b¨ng tuyÕt tan 
Mïa lị trïng víi mïa xu©n 
a. Nguồn cung cấp nước sơng 
Rừng thông Đà Lạt 
Rừng nhiệt đới 
Đầm sen Đồng Tháp 
§Þa thÕ, thùc vËt, hå, ®Çm 
§Þa thÕ 
Thùc vËt 
Hå, ®Çm 
Qui ®Þnh tèc ®é dßng ch¶y 
§iỊu hoµ chÕ ®é n­íc s«ng ngßi, gi¶m lị lơt 
§iỊu hoµ chÕ ®é n­íc s«ng 
b. Các nhân tố khác 
2. Hồ 
- Hồ là vùng trũng chứa nước trong lục địa khơng thơng với biển. 
- Hồ cĩ thể sâu vài mét đến vài trăm mét 
- Phân loại : 
+ Nguồn gốc hình thành: 
= Hồ cĩ nguồn gốc nội sinh 
= Hồ cĩ nguồn gốc ngoại sinh 
Hồ Victoria_ Châu phi 
Biển hồ Pleiku_Việt Nam 
Hồ trên miệng núi lửa Kawah Ijen, Indonesia cĩ màu xanh bạc hà, chứa đầy axit sulfuric. Đây là hồ nước cĩ tính axit lớn nhất thế giới. 
Một hồ sơng băng là một hồ cĩ nguồn gốc từ một sơng băng tan chảy. 
Hồ do tác động ngoại lực 
3. Nước băng tuyết 
- Tồn tại vùng núi cao, vùng cực cĩ khí hậu lạnh giá quanh năm, nước ở thể rắn 
- Nước băng tuyết chiếm 70% nước ngọt. 
- Vai trị: Điều hịa nhiệt độ, cung cấp nước sơng 
Đỉnh Everest – nĩc nhà châu Á 
4. Nước ngầm 
Nước ngầm tồn tại thường xuyên tại tầng chứa nước 
- Yếu tố ảnh hưởng đến nước ngầm : Lượng mưa, địa hình, cấu tạo thổ nhưỡng... 
- Vai trị: Cung cấp nước cho sơng, sinh hoạt, sản xuất nơng - cơng nghiệp, dịch vụ 
III. Bảo vệ nguồn nước ngọt 
III. C¸c s«ng lín trªn Tr¸i §Êt 
 S«ng 
§Ỉc ®iĨm 
S«ng Nin 
S.A ma d«n 
S. Iªnix©y 
N¬i b¾t nguån 
DiƯn tÝch, 
chiỊu dµi 
VÞ trÝ, 
h­íng ch¶y 
Nguån cung cÊp n­íc chÝnh 
ChÕ ®é n­íc 
Hoµn thµnh phiÕu häc tËp sau 
BẢN ĐỒ THẾ GIỚI 
§Ỉc ®iĨm 
S. Nin 
N¬i b¾t nguån 
DiƯn tÝch, 
chiỊu dµi 
VÞ trÝ, 
h­íng ch¶y 
Nguån cung cÊp n­íc chÝnh 
ChÕ ®é n­íc 
1. S«ng Nin 
 -B¾t nguån tõ hå VÝchtoria 
 - L­u vùc: 2881000km2. 
 - S«ng dµi nhÊt thÕ giíi : 6685 km 
- M­a vµ n­íc ngÇm 
- Chia lµm 2 mïa: mïa lị vµ mïa c¹n . 
L­ỵng n­íc lín quanh n¨m 
- Khu vùc xÝch ®¹o, cËn xÝch ®¹o ch©u Phi  - H­íng Bắc - Nam 
§Ỉc ®iĨm 
Amad«n 
N¬i b¾t nguån 
DiƯn tÝch, 
chiỊu dµi 
VÞ trÝ, 
h­íng ch¶y 
Nguån cung cÊp n­íc chÝnh 
ChÕ ®é n­íc 
2. S«ng Amad«n 
- B¾t nguån tõ d·y nĩi An ®Ðt 
- L­u vùc lín nhÊt thÕ giíi : 7.170.000km2. 
- ChiỊu dµi : 6437 km 
- Khu vùc xÝch ®¹o ch©u MÜ 
- H­íng T©y-§«ng 
- M­a vµ n­íc ngÇm. 
- L­u l­ỵng n­íc lín nhÊt thÕ giíi 
- L­ỵng n­íc ®Ịu ®Ỉn quanh n¨m 
§Ỉc ®iĨm 
S«ng Iªnitx©y 
N¬i b¾t nguån 
DiƯn tÝch, 
chiỊu dµi 
VÞ trÝ, 
h­íng ch¶y 
Nguån cung cÊp n­íc chÝnh 
ChÕ ®é n­íc 
3. S«ng Iªnitx©y 
1 
- D·y Xai an 
- ChiỊu dµi: 4.102 km 
 L­u vùc: 2.580.000 km2 
- Khu vùc «n ®íi l¹nh ch©u ¸ 
 Nam –B¾c 
B¨ng , tuyÕt tan 
Mïa ®«ng ®ãng b¨ng . Mïa xu©n n­íc lín , hay g©y lũ lơt ë h¹ l­u. Mïa thu, mïa h¹ n­íc c¹n. 
SƠNG AMAZƠN 
S«ng Amad«n 
Sông I- ê –nit - xây 
HỌC SINH TRẢ LỜI CÁC CÂU HỎI ? 
 - Câu 1 : Thuỷ quyển là gì ? 
 - Câu 2 : Kể tên các nhân tố ảnh hưởng tới chế độ nước sông ? 
Trả Lời 
- Câu 1 : Thuỷ quyển là lớp nước trên Trái Đất . 
- Câu 2 : Các nhân tố ảnh hưởng tới chế độ nước sông là : 
 + Chế độ mưa , băng tuyết , nước ngầm . 
 + Địa thế , thực vật , hồ đầm . 
SÔNG NGÒI VIỆT NAM 
TỰ NHIÊN VIỆT NAM 
C©u hái vµ bµi tËp 
1/ H·y gi¶i thÝch v× sao mùc n­íc lị ë c¸c s«ng ngßi miỊn Trung n­íc ta th­êng lªn rÊt nhanh ? 
2/ KĨ tªn c¸c hƯ thèng s«ng lín ë n­íc ta .C¸c s«ng ngßi n­íc ta cã chÕ ®é n­íc nh­ thÕ nµo? V× sao ? 
TRẢ LỜI 
Câu 1 : Mực nước lũ của các sông ngòi Miền Trung nước ta thường lên rất nhanh , tại vì : 
 + Sông ngắn , dốc , địa hình núi lan ra sát biển , mưa khá tập trung với lượng nước lớn trong thời gian ngắn . 
 + Do phá rừng đầu nguồn . 
Câu 2 : Kể tên các hệ thống sông lớn của nước ta : 
 * Các hệ thống sông lớn ở nước ta là : sông Hồng , sông Thái Bình , sông Kỳ Cùng , sông Mã , sông Cả , sông Thu Bồn , sông Ba , sông Đồng Nai , sông MêKông . 
 + Chế độ nước của sông : 
Sông ngòi Bắc Bộ : Chế độ nước thất thường , mưa lũ từ tháng 6 đến tháng 10 . 
Sông ngòi Trung Bộ : lũ lên nhanh và đột ngột , mưa lũ từ tháng 9 đến tháng 12 . 
Sông ngòi Nam Bộ : Lượng nước lớn khá điều hoà ,mưa lũ từ tháng 7 đến tháng 11 . 
Nguyên nhân do ảnh hưởng bởi vị trí , địa hình , khí hậu . 
Câu Hỏi Trắc Nghiệm 
1. N­íc bèc h¬i tõ ®¹i d­¬ng ®­ỵc giã thỉi vµo lơc ®Þa ng­ng tơ t¹o thµnh n­íc vµ tuyÕt r¬i xuèng bỊ mỈt Tr¸i §Êt, sau ®ã lai ch¶y vỊ ®¹i d­¬ng, l¹i tiÕp tơc bèc h¬i §ã lµ: 
a/ Vßng tuÇn hoµn lín 
 b/ Vßng tuÇn hoµn nhá 
	c/ Vßng tuÇn hoµn c¶ lín vµ nhá 
	 d/ Vßng khÐp kÝn 
C©u hái tr¾c nghiƯm 
2 N­íc s«ng ch¶y nhanh hay chËm phơ thuéc vµo : 
a/ §é dèc cđa lßng s«ng 
b/ §é dèc cđa ®¸y s«ng 
c/ §é dèc cđa mỈt n­íc ë nguån s«ng 
d/ §é dèc cđa mỈt n­íc ë cưa s«ng 
Câu hỏi trắc nghiệm 
3.§Ỉc ®iĨm nµo sau ®©y kh«ng thuéc s«ng gi µ 
a/ §é dèc lßng s«ng nhá 
b/ Tèc ®é n­íc ch¶y chËm 
c/ X©m thùc ngang chiÕm ­u thÕ 
d/ Ho¹t ®éng ®µo s©u lßng s«ng diƠn ra m¹nh