Bài giảng Sinh học 10 - Bài 8: Tế bào nhân thực

BÀI 8 :TẾ BÀO NHÂN THỰCLông (nhung mao)Roi(tiên mao)Vỏ nhàyThành tế bàoMàng sinh chấtRiboxomVùng nhân nơi chứa ADNNHÂN SƠKIỂM TRA BÀI CŨ CẤU TẠO TẾ BÀO NHÂN SƠ ?CHÚNG TA ĐỀU BIẾT TẾ BÀO NHÂN SƠ LÀ NHỮNG CƠ THỂ MÀ TẾ BÀO CHƯA CÓ NHÂN HOÀN CHỈNH. VẬY TẾ BÀO CÓ NHÂN HOÀN CHỈNH GỌI LÀ TẾ BÀO GÌ ?Tế Bào Nhân ThựcNỘI DUNGĐặc điểm chung của tế bào nhân thựcCấu trúc của tế bào nhân thực 1. Nhân tế bào 2. Lưới nội chất 3. Ribôxôm 4. Bộ máy Gôngi 5. Một số bào quan khácĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA TẾ BÀO NHÂN THỰCNhìn hình và hãy nêu đặc điểm chung của tế bào nhân thực ?ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA TẾ BÀO NHÂN THỰCGồm: tế bào động vật, thực vật, nấm Kích thước lớnCấu trúc phức tạp: + Nhân hoàn chỉnh, có màng nhân + Có nhiều bào quan khác nhau có cấu trúc và chức năng riêng. + Có hệ thống nội màng chia tế bào chất thành nhiều ô nhỏ.Cấu trúc tổng thể của tế bào nhân thựcNhân tế bàoVị trí: nằm ở trung tâm TB (trừ TB thực vật) .Hình dạng: hình bầu dục hay hình cầu, đường kính 5 µm.- Đa số tế bào có 1 nhân một số có 2 hay nhiều nhân (tế bào cơ vân người) hay không có nhân (TB hồng cầu người)nhânnhânNhân tế bàoa.Cấu trúcPhía ngoài là màng bao bọc dày 6 – 9 µm, trên màng có các lỗ nhân- Bên trong là dịch nhân chứa chất nhiễm sắc và nhân con Một nhà khoa học đã tiến hành phá hủy nhân của tế bào trứng ếch thuộc loài A, sau đó lấy nhân của tế bào sinh dưỡng của loài B cấy vào. Sau nhiều lần thí nghiệm, ông đã nhận được các con ếch con từ các tế bào đã được chuyển nhân. Bạn hãy cho biết các con ếch này có đặc điểm của loài nào? Thí nghiệm này có thể chứng minh được điều gì về nhân tế bào ?Loài ALoài BẾch conTHÍ NGHIỆM CHUYỂN NHÂN TRỨNG ẾCHTế bào trứngTế bào chấtTế bào sinh dưỡngNhânHợp tửCác con ếch con này có đặc điểm của loài B vì các con ếch con này được tạo thành từ tế bào chuyển nhân mang nhân của loài B.Thí nghiệm này chứng minh nhân của tế bào mang NST chứa ADN là vật chất di truyền của loài nên nhân mang tính chất là nơi chứa vật chất mang thông tin di truyền của loài, mang đặc trưng cho loài.Trả lờiNhân tế bàob. Chức năng Là nơi lưu giữ thông tin di truyềnLà trung tâm điều khiển mọi hoạt động sống của tế bào.Lưới nội chấtLưới nội chất là gì và có mấy loại lưới nội chất ?Lưới nội chất Lưới nội chất là một hệ thống màng bên trong tế bào tạo nên hệ thống các ống và xoang dẹp thông với nhau.? Sự khác nhau giữa 2 loại lưới nội chấtLưới nội chất hạtLưới nội chất trơnCấu trúcChức năng- Có đính các hạt riboxom-Có đính nhiều loại enzimkhông có riboxomTổng hợp protein để đưa ra ngoài tế bào và các prôtêin cấu tạo nên màng tế bào.Tổng hợp lipit , chuyển hoá đường, phân huỷ chất độc hại Khi người ta uống rượu thì tế bào nào trong cơ thể phải làm việc để cơ thể khỏi bị nhiễm độc?Gan có nhiều vai trò quan trọng trong cơ thể trong đó có chức năng khử độc. Vì vậy khi uống rượu thì các tế bào gan phải hoạt động mạnh để khử tác động độc hại của rượu giúp cho cơ thể khỏi bị nhiễm độc. Trong tế bào gan có hệ thống lưới nội chất trơn phát triển để sản xuất các enzim khử độc.Uống rượu nhiều có hại cho sức khỏe, mặc dù đã có các tế bào gan hoạt động để khử tác động độc hại của rượu nhưng khả năng của gan cũng có hạn, vì vậy cần hạn chế uống rượu để tránh gây tổn hại cho gan.RIBOXOMLà bào quan không có màng bao bọc- Cấu trúc: gồm một số loại rARN và nhiều prôtêin khác nhau.- Chức năng: Tổng hợp prôtêin của tế bàoRiboxomH¹t línH¹t bÐCấu trúcBộ máy gôngiCấu tạo: Là 1 chồng túi màng dẹp xếp cạnh nhau và tách biệt nhauBộ máy gôngiLà nơi lắp ráp, đóng gói và phân phối sản phẩm của tế bào.1 số bào quan khácKhông bào Các tế bào thực vật chưa trưởng thành chứa nhièu không bào nhỏ. Trong quá trình lớn lên, các té bào hút thêm nước to ra và nhập lại với nhau thành một không bào lớn chiếm hầu hết thể tích của tế bào trưởng thành. Mỗi không bào được bao bọc bởi 1 lớp màng, bên trong là dịch chứa các chất hữu cơ và các ion khoáng tạo áp suất thẩm thấu cho tế bào .1 số bào quan khácKhông bào Chức năng của không bào phụ thuộc vào từng sinh vật và tế bào. Ở trong tế bào lông hút của rễ, không bào có chức năng như chiếc máy bơm. Ở tế bào cánh hoa, không bào chứa sắc tố,... Một số tế bào động vật cũng có thể chứa không bào nhưng có kích thước nhỏ. Các tế bào động vật có thể có các không bào thức ăn ( còn gọi là không bào tiêu hóa ) và không bào co bóp ( có ở một số loại sinh vật đơn bào ).1 số bào quan khácKhông bàoLà bào quan có 1 lớp màng bao bọc- Chức năng: ( khác nhau tùy theo từng loài sinh vật và từng loại tế bào ) chứa các chất dự trữ, hoặc các chất phế thải cũng như giúp các tế bào hút nước.1 số bào quan khácLizoxom1 số bào quan khácLizoxomLà bào quan có 1 lớp màng bao bọc- Chức năng: phân huỷ các tế bào già, bào quan già, các tế bào bị tổn thương.Tế bào cơ, tế bào hồng cầu, tế bào bạch cầu và tế bào thần kinh, loại tế bào nào có nhiều lizôxôm nhất?Lizôxôm là một bào quan với một lớp màng bao bọc có chức năng phân hủy các tế bào già, các tế bào bị tổn thương không còn khả năng phục hồi cũng như các bào quan đã già và các đại phân tử như protein, axit nucleotit, cacbohidrat và lipit. Do đó, trong các tế bào trên, tế bào bạch cầu có nhiều lizoxom nhất, vì tế bào bạch cầu có chức năng tiêu diệt các vi khuẩn cũng như các tế bào bệnh lí và tế bào già, nên cần có nhiều lizoxom.Chức năng của lizoxomVì sao nòng nọc lại đứt đuôi trở thành ếch ?Nguyên nhân trực tiếp gây ra sự đứt đuôi của nong nọc là do hoạt động của các enzim phân giải trong lizoxom của tế bào. - Nguyên nhân kích thích hoạt động của các lizoxom là tác động của hoocmon tiroxin. Trước khi trở thành con cóc sống trên cạn, nòng nọc phải "cắt" chiếc đuôi của mình. ... Con không cha như nòng nọc đứt đuôi.Nêu những điểm khác biệt về cấu trúc giữa tế bào nhân sơ và nhân thực ?TẾ BÀO NHÂN SƠTẾ BÀO NHÂN THỰCĐiểm khác biệt về cấu trúc giữa tế bào nhân sơ và nhân thựcTế bào nhân sơTế bào nhân thực- Kích thước nhỏ, cấu trúc đơn giản- Không có màng bao bọc vật chất di truyền- Tế bào chất không có hệ thống nội màng- Không có màng bao bọc các bào quan- Không có khung tế bào- Kích thước lớn, cấu trúc phức tạp- Có màng bao bọc vật chất di truyền- Tế bào chất có hệ thống nội màng- Có màng bao bọc các bào quan- Có khung tế bàoThaønh phaàn caáu taïo cuûa nhaân teá baøo goàm nhöõng gì?1.Maøng nhaân2.Dòch nhaân.3.Loã nhaân.4.Nhaân con.5.Chaát nhieãm saéc.Cuûng coá:Caâu 1: 2, 3, 4, 5.b. 1, 3, 4, 5.c. 1, 2, 4, 5.d. 1, 2, 3, 5.Chöùc naêng cuûa nhaân teá baøo laø gì?a. Mang thoâng tin di truyeàn.b. Ñieàu khieån moïi hoaït ñoäng soáng cuûa teá baøo.c. Toång hôïp proâteâin.d. Caû a vaø b ñuùng.Cuûng coá:Caâu 2:Nhaän ñònh naøo laø khoâng ñuùng ñoái vôùi riboâxoâm?Ñöôïc bao boïc bôûi maøng ñôn.b. Thaønh phaàn hoaù hoïc goàm proâteâin vaø rARN.c. Laø nôi sinh toång hôïp proâteâin cho teá baøo.d. Ñính ôû maïng löôùi noäi chaát haït.Cuûng coá:Caâu 3:Riboâxoâm thöôøng coù nhieàu trong teá baøo chuyeân toång hôïp chaát naøo?a.Proâteâin.b. Cacbohiñrat.c. Lipit.d. Caû a vaø b ñuùng.Cuûng coá:Caâu 4:Moät heä thoáng xoang deïp thoâng vôùi nhau.b. Moät heä thoáng oáng vaø xoang deïp thoâng vôùi nhau vaø coù ñính caùc haït riboâxoâm.c. Moät heä thoáng oáng vaø xoang deïp xeáp caïnh nhau nhöng taùch bieät.d. Moät heä thoáng oáng vaø xoang deïp thoâng vôùi nhau vaø coù ñính caùc haït enzim.Cuûng coá:Caâu 5:Maïng löôùi noäi chaát haït coù caáu truùc nhö theá naøo?Cuûng coá:Caâu 6:Chức năng của mạng lưới nội chất la gì ?a. Toång hôïp proâteâin, lipt.b. Chuyeån hoaù ñöôøng, phaân huyû chaát ñoäc ñoái vôùi cô theå.c. Ñieàu hoaø hoaït ñoäng ôû teá baøo.d. Caû a vaø b ñuùng.a. Toång hôïp proâteâin, lipt cho teá baøo.b. Laø nôi laép raùp, ñoùng goùi vaø phaân phoái saûn phaåm cuûa teá baøo.c. Chöùa ñöïng thoâng tin di truyeàn.d.Laø nôi ñieàu khieån hoaït ñoäng soáng cuûa teá baøo.Cuûng coá:Caâu 7:Chức năng của bộ máy gongi là gì ?Moät heä thoáng tuùi deïp xeáp caïnh nhau.b. Moät heä thoáng tuùi deïp thoâng vôùi nhau vaø taùch bieät nhau.c. Laø moät choàng tuùi maøng deïp xeáp caïnh, taùch bieät nhau theo hình voøng cung. d. Caû b vaø c ñuùngCuûng coá:Caâu 8:Caáu taïo cuûa boä maùy goângi laø gì?A. tế bào lông hút B. tế bào lá câyC. tế bào cánh hoa D. tế bào thân câyCuûng coá:Caâu 9:Không bào lớn, chứa các ion khoáng và chất hữu cơ tạo nên áp suất thẩm thấu lớn có ở loại tế bào nào sau đây?A. Lizoxom được bao bọc bởi lớp màng képB. Lizoxom chỉ có ở tế bào động vậtC. Lizoxom chứa nhiều enzim thủy phânD. Lizoxom có chức năng phân hủy tế bào già và tế bào bị tổn thương.Cuûng coá:Caâu 10:Cho các phát biểu sau về riboxom. Phát biểu nào sai?BẮT ĐẦUChức năng của mạng lưới nội chất là gì ?Riboxom được bao bọc bởi màng đơn là đúng hay sai ? Riboxom được bao bọc bởi màng kép là đúng hay sai ?Thành phần cấu tạo của nhân tế bào gồm những gì ?Chức năng của nhân tế bào là gì ?Chức năng của bộ máy gongi là gì ?Mạng lưới nội chất hạt có cấu trúc như thế nào ?Tế bào cơ, tế bào hồng cầu, tế bào bạch cầu và tế bào thần kinh, loại tế bào nào có nhiều lizôxôm nhất?Không bào lớn, chứa các ion khoáng và chất hữu cơ tạo nên áp suất thẩm thấu lớn có ở loại tế bào nào sau đây?Cấu tạo của bộ máy gôngi là gì ?2 : 001 : 591 : 581 : 571 : 561 : 551 : 541 : 531 : 521 : 511 : 501 : 491 : 481 : 471 : 461 : 451 : 441 : 431 : 421 : 411 : 401 : 391 : 381 : 371 : 361 : 351 : 341 : 331 : 321 : 311 : 301 : 291 : 281 : 271 : 261 : 251 : 241 : 231 : 221 : 211 : 201 : 191 : 181 : 171 : 161 : 151 : 141 : 131 : 121 : 111 : 101 : 091 : 081 : 071 : 061 : 051 : 041 : 031 : 021 : 011 : 000 : 590 : 580 : 570 : 560 : 550 : 540 : 530 : 520 : 510 : 500 : 490 : 480 : 470 : 460 : 450 : 440 : 430 : 420 : 410 : 400 : 390 : 380 : 370 : 360 : 350 : 340 : 430 : 320 : 310 : 300 : 290 : 280 : 270 : 260 : 250 : 240 : 230 : 220 : 210 : 200 : 190 : 180 : 170 : 160 : 150 : 140 : 130 : 120 : 110 : 100 : 090 : 080 : 070 : 060 : 050 : 040 : 030 : 020 : 010 : 00ĐỘI A12345678910CHÚC MỪNGRiboxom được bao bọc bởi màng kép đúng hay sai ?Riboxom được bao bọc bởi màng đơn đúng hay sai ?Chức năng của mạng lưới nội chất la gì ?Cấu tạo của bộ máy gôngi là gì ?Thành phần cấu tạo của nhân tế bào gồm những gì ?Khi người ta uống rượu thì tế bào nào trong cơ thể phải làm việc để cơ thể khỏi bị nhiễm độc?Mạng lưới nội chất hạt có cấu trúc như thế nào ?Chức năng của bộ máy gongi là gì ?Chức năng của nhân tế bào là gì ?Riboxom thường có nhiều trong tế bào chuyên tổng hợp chất nào ?2 : 001 : 591 : 581 : 571 : 561 : 551 : 541 : 531 : 521 : 511 : 501 : 491 : 481 : 471 : 461 : 451 : 441 : 431 : 421 : 411 : 401 : 391 : 381 : 371 : 361 : 351 : 341 : 331 : 321 : 311 : 301 : 291 : 281 : 271 : 261 : 251 : 241 : 231 : 221 : 211 : 201 : 191 : 181 : 171 : 161 : 151 : 141 : 131 : 121 : 111 : 101 : 091 : 081 : 071 : 061 : 051 : 041 : 031 : 021 : 011 : 000 : 590 : 580 : 570 : 560 : 550 : 540 : 530 : 520 : 510 : 500 : 490 : 480 : 470 : 460 : 450 : 440 : 430 : 420 : 410 : 400 : 390 : 380 : 370 : 360 : 350 : 340 : 430 : 320 : 310 : 300 : 290 : 280 : 270 : 260 : 250 : 240 : 230 : 220 : 210 : 200 : 190 : 180 : 170 : 160 : 150 : 140 : 130 : 120 : 110 : 100 : 090 : 080 : 070 : 060 : 050 : 040 : 030 : 020 : 010 : 00ĐỘI A12345678910CHÚC MỪNG