Bài giảng Công nghệ 10 - Bài 6: Ứng dụng công nghệ nuôi cấy mô tế bào trong nhân giống cây trồng nông, lâm nghiệp

Bài 6. ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ NUÔI CẤY MÔ TẾ BÀO TRONG NHÂN GIỐNG CÂY TRỒNG NÔNG, LÂM NGHIỆPI/ KHÁI NIỆM VỀ PHƯƠNG PHÁP NUÔI CẤY MÔ TẾ BÀOTế bào (rễ, thân, lá)Cây hoàn chỉnhNuôi cấy mô là phương pháp tách rời tế bào, mô nuôi cấy trong môi trường thích hợp và vô trùng để chúng tiếp tục phân bào, biệt háo thành mô, cơ quan để phát triển thành cây mới.Nuôi cấy môII/ CƠ SỞ KHOA HỌC CỦA PHƯƠNG PHÁP NUÔI CẤY MÔ TẾ BÀO1. Tính toàn năng của tế bàoMỗi tế bào chứa hệ gen qui định của loài, mang toàn bộ lượng thông tin di truyền của loại, do đó:Tế bàosinh sản vô tínhCây con hoàn chỉnhTính toàn năng của tế bào là cơ sở khoa học của phương pháp nuôi cấy mô tế bào.II/ CƠ SỞ KHOA HỌC CỦA PHƯƠNG PHÁP NUÔI CẤY MÔ TẾ BÀO2. Khả năng phân hóa và phản phân hóaQuá trình phân hóaTế bào phôi sinhQuá trình phản phân hóaTế bào chuyên hóa(Rễ, thân, lá)_ Phân hóa tế bào: là quá trình từ tế bào phôi sinh biến đổi thành tế bào chuyên hóa đảm bảo các chức năng khác nhau._ Phản phân hóa tế bào: là quá trình chuyển tế bào chuyên hóa về tế bào phôi sinh trong điều kiện thích hợp và tiếp tục phân chia mạnh mẽ.III/ QUY TRÌNH CÔNG NGHỆ NHÂN GIỐNG BẰNG NUÔI CẤY MÔ TẾ BÀOB1B2B6B4B3B5Qui trình công nghệ nuôi cấy mô TBIII/ QUY TRÌNH CÔNG NGHỆ NHÂN GIỐNG BẰNG NUÔI CẤY MÔ TẾ BÀO1. Quy trìnhChọn vật liệu nuôi cấyKhử trùngTạo chồiTạo rễCấy cây vào môi trường thích hợpTrồng cây trong vườn ươmBước 1Bước 2Bước 3Bước 4Bước 5Bước 6Bước 1. Chọn vật liệu nuôi cấy_ Chọn mẫu tốt, không bị nhiễm bệnh._ Cách làm: + Chọn cây mẹ khỏe, sạch bệnh. + Chọn bộ phân sinh đỉnh chồi, đỉnh rễ, bộ phận non để tách tế bào.Bước 2. Khử trùng_ Cắt đỉnh sinh trưởng thành nhiều phần tử nhỏ, tẩy rửa, khử trùng ở buồng vô trùng._ Tẩy rửa, khử trùng bằng dung dịch và đèn cồn.Bước 3. Tạo chồiNuôi cấy trong môi trường MSMô sẹoCây mới hình thànhMôi trường thạchMôi trường dinh dưỡng:Nguyên tố đa lượng: N, S, Ca, K, PNguyên tố vi lượng: Fe, B, Mo, I, CuĐường: Glucozơ, SaccarozơChất điều hòa sinh trưởng: Auxin, CytokininĐể phát triển thân cành cho chồi trong môi trường dinh dưỡng có bổ sung Cytokinin hoạt hoá tạo chồiBước 4: Tạo rễKhi chồi đạt tiêu chuẩn về chiều cao, số lá thì chuyển sang MT tạo rễ, bổ sung chất kích thích auxin, IBA Bước 4: Tạo rễKiểm tra cây con, nếu đạt tiêu chuẩn thì đem cấy vào môi trường thích ứng.Bước 5: Cấy cây vào môi trường thích ứngChuyển cây sang MT thích ứng gần giống với MT tự nhiên về: nhiệt độ, độ ẩm, ánh sáng Bước 6: Trồng cây trong vườn ươmKhi cây đủ chiều cao, thân lá thì chuyển cây ra vườn ươm.III/ QUY TRÌNH CÔNG NGHỆ NHÂN GIỐNG BẰNG NUÔI CẤY MÔ TẾ BÀO2. Ý nghĩa_ Sản phẩm đông nhất về mặt di truyền._ Sản phẩm sạch bệnh._ Hệ số nhân giống cao.Thành tựu của nuôi cấy mô tế bào